İslam mimarisi alanında otorite kabul edilen Mısırlı mimar Abdel-Wahed el-Wakil, kültürel zenginliklerin keşfedilmesine dair önemli açıklamalarda bulundu. el-Wakil, ünlü mimar Hasan Fathi'nin öğrencisi olarak yetişti ve 1980 yılında tasarladığı Agamy Beach evi ile ilk Aga Khan Mimarlık Ödülü'nü kazandı.
Çevre dostu ve sürdürülebilir tasarımlarıyla bilinen el-Wakil, camiler, evler ve farklı bina türleri tasarladı. İslam mimarisi üzerine yaptığı çalışmalarla bu alanda etkili bir isim haline geldi.
CARAVANE EARTH VAKFI'NDAN BELGESEL
Caravane Earth vakfı, Mısırlı usta mimar Abdel-Wahed el-Wakil hakkında bir belgesel hazırladı. Vakfın YouTube kanalında yayınlanan belgeselde, Batı merkezli mimari anlayışın ötesine geçilerek, Türk ve diğer Doğu mimarilerinin kültürel zenginliklerinin nasıl keşfedilebileceği sorusuna cevap aranıyor.
"İSLAM MİMARİSİ HAKKINDA KİMSE BİZİMLE KONUŞMADI"
Belgeselde el-Wakil, mimari eğitim sürecinde yaşadıkları hakkında şu ifadeleri kullandı:
"Hiç kimse bizimle İslam mimarisi hakkında konuşmadı. Referans kitaplarımız İngiltere'dendi. Fltcher'ın 'Mimarlık Tarihi' kitabında Avrupa stillerinden bahsediliyordu. Rönesans, Gotik, Yunan gibi Avrupa tarzları öne çıkarılıyordu. Hindistan, Asya gibi bölgelerin mimarisine gelindiğinde ise 'tarihi olmayan' diye adlandırıldılar. Yeni baskılarda bu başlık kaldırıldı, fakat gerçekte bizim mimarimiz zamanın girdabına kapılmadı. Barok ya da Rokoko gibi belirli bir zaman dilimine ait değil, mekâna bağlı bir mimaridir. Geniş bir coğrafyada Müslüman topluluklara hizmet eden bir mimari söz konusu. Çevreye bağlı olarak değişim gösterir. Peygamber zamanından Sudan'da namaz kılanlara kadar var olan bir süreklilikten söz ediyorum."
MİMARİDE DOĞU'NUN ZENGİNLİĞİ
Uzun yıllar boyunca Batı merkezli anlayışların mimarlık tarihinde ön planda yer alması, Doğu'nun kültürel ve mimari mirasının geri planda kalmasına yol açtı. Mısırlı mimar Abdel-Wahed el-Wakil, bu algının değişmesi için önemli katkılarda bulundu.
Geleneksel İslam mimarisinin formlarını modern tekniklerle birleştiren el-Wakil, yerel malzemelerin kullanımı ve çevresel sürdürülebilirlik prensipleri doğrultusunda projeler gerçekleştirdi. Eserlerinde avlular yalnızca estetik bir unsur olarak değil, aynı zamanda yapıların sosyal ve çevresel işlevlerini destekleyen temel unsurlar olarak kullanıldı.
KING ABDULAZIZ HISTORICAL CENTER ÖRNEĞİ
Suudi Arabistan'da yer alan King Abdulaziz Historical Center, el-Wakil'in İslam mimarisinin modern yorumlarına örnek teşkil eden projelerinden biri oldu. Proje, bölgenin iklimi ve kültürel değerlerine saygılı çözümler içeriyor. İslam mimarisinin günümüz koşullarına nasıl adapte edilebileceğini gösteren bu çalışmalar, yerel halkın ihtiyaçlarını karşılamakla birlikte geniş bir coğrafyada mimari mirasın güncel ifadelerini de sunuyor.
KÜLTÜREL MİRASIN YENİDEN KEŞFİ
Batı mimarlık anlayışının ötesine geçilerek, Türk ve diğer Doğu mimarilerinin kültürel zenginliklerini keşfetmek, mimaride yeni bakış açıları kazandırabilecek bir adım olarak değerlendiriliyor. Doğu mimarisinin detayları ve kültürel derinliği, Batı'nın işlevsel yaklaşımı ile birleştiğinde daha çeşitli ve zengin mimari çözümler üretilebiliyor.
