6 Eylül, bilge tarihçi Ziya Nur Aksun’un vefat yıl dönümü. Kendisi malumunuz olduğu üzere, nispeten kısa ilim hayatına binlerce sayfalık çalışmayı sığdırmış bir müverrih.

Bu yazıyı kendisini tanıtmak için kaleme almayacağım. Halihazırda zaten bu mecrada da çok çeşitli hatıralar ve denemeler kaleme alınmış. Ben burada Ziya Nur Aksun’a dair -eserleri dışında- neler okunabilir, onu kaleme almak istiyorum.

Bilge Tarihçi Ziya Nur Aksun

İlk eser 2004 yılında Ömer Ziya Belviranlı, Mehmet Nuri Yardım ve Necmeddin Turinay tarafından hazırlanan bir armağan kitap: Bilge Tarihçi Ziya Nur Aksun. Bu kitap aynı yıl Aksun adına Tarık Zafer Tunaya Kültür Merkezi’nde düzenlenen toplantının metinlerini ihtiva etmekte. Aynı zamanda bazı müstakil yazı ve hatıralara da yer verilmiş (mesela Sezai Karakoç’un hatıralarında Ziya Nur Aksun’un nasıl geçtiği).

Kitap Abdullah Uçman Hoca’nın metni ile başlıyor. Bu yazıda Cemil Meriç’in Ziya Nur Aksun için söylediği sözü aktarmak istiyorum: “Sadık bir vak’a-nüvis, hem de bir kalb-i ra’şe-dâr”. Kitap eski olmasına rağmen mevcudu var gözükmekte, duyurulur.

Ziya Nur Hakkında Dostlarıyla Bir Sohbet

Ziya Nur Aksun’un vefatının ardından dostları bir konuşma tertip ederler. Bu konuşmalar da Ahmet Turan Alkan tarafından derlenip toparlanıp hazırlanır. Ziya Nur Hakkında Dostlarıyla Bir Sohbet namındaki bu eser de merhum hakkında birçok mühim hatırayı içermektedir. Bugün için bu kitaba erişim pek mümkün durmuyor. Ancak sahaflar meraklıları bekler.

Düşünce Dünyası İtibariyle Ziya Nur Aksun

Ziya Nur hakkında yapılmış bir yüksek lisans tezi mevcut. Tezin sahibi Fatma Gülser Özer. 2010 yılında Selçuk Üniversitesi’nde hazırlanan bu tez “Düşünce Dünyası İtibariyle Ziya Nur Aksun” adını taşımakta. Tezin önemi, bu çalışmanın doğrudan Ziya Nur Aksun’un kardeşi Belma Aksun’a danışılarak hazırlanması. Ziya Nur’un kim olduğu, eserleri, şahsiyeti ve çevresi hakkında bilgiler sunan bu tez, genel bir intiba edinmek için oldukça iyi. Teze şu siteden aratılarak erişilebilir.

Bir Millet Mistiği: Ziya Nur Aksun Kitabı

Aksun’a dair birçok söylenti mevcut. Nur isminin kaynağından tutun da neden hukuk fakültesinde okuduğuna, Bediüzzaman’la ilişkisine kadar çeşitli söylemler mevcut. Bunlar kısmi doğru yanlar içermekle beraber pek tabii yanlış görüşler de içermektedir. Bunlara açıklık getirecek güzel bir kitap var Ziya Nur Aksun ile ilgili. Bu kitap kardeşi Belma Aksun’un kaleme aldığı Bir Millet Mistiği: Ziya Nur Aksun Kitabı. Bu kitabın önemi yıllar yılı Ziya Nur Aksun’un hizmetinde bulunmuş kardeşinin kaleminden dökülmesi. Ayrıca Belma Aksun’un, abisi rahatsızlandıktan sonra kendisini keşfetmeye, yani sohbet ortamlarını, arkadaşlarını, eserlerini tanımaya başlamasını ve bu hayretlerini aktarması oldukça güzel. 1930 ve 40’ların Konya’sından kesitler sunması, Aksun’un aile efradının tanıtılması oldukça hoş hususlar. Ayrıca abisinin yanı sıra Belma Aksun’un kendi hatıralarını da aktarması çok güzel bir hava katmış kitaba.

Bilhassa Ziya Nur Aksun’un dostlarına hasredilmiş sayfalar bu ilim adamının dostane ilişkilerini görmek adına çok önemli. Ayrıca kitabın son kısmına eklenmiş Ziya Nur’un yazıları, tablolarından örnekler ile fotoğraflar tam bir biyografi/armağan kitabının barındırması gereken hususiyetleri sağlıyor, yani bir şahsiyeti birçok açıdan okuyucuya sunuyor.

Ayrıca Beşir Ayazoğlu’nun Defterimde Kırk Suret isimli eserdeki Ziya Nur Aksun kısmına bakılabilir.

İlim ve kültür dünyamızın yüzlerce mühim şahsiyetinden biri olan Ziya Nur Aksun’a dair bazı eserleri derlemeye çalıştık. Tabii ki esas kıymeti eserlerinin okunması ile görülecektir. Rahmet olsun.

M. Murtaza Özeren