Kosova'nın Arnavutluk sınırı yakınında yer alan İpek, hem Sırp hem de Osmanlı tarihinde özel bir yere sahip. İpek, aynı zamanda, şair Mehmet Akif Ersoy'un babasının doğup büyüdüğü kent. İpek'te Osmanlı izlerini yaşatan çok sayıda eser de bulunuyor.

Tarihi boyunca sayısız medeniyete ev sahipliği yapan İpek, Kosova’nın 6 büyük kentinden biri. Yüz bini aşkın nüfusa sahip olan şehir, tarihi ve modern yapıları iç içe barındırıyor. 1219'da Sırp Ortodoks Patrikhanesi’nin kurulduğu, 1389'da Kosova Savaşı ile Osmanlı topraklarına katılan şehir, Kosovalı Müslüman ve Arnavutların yaşadığı bölgeler arasında bulunuyor.

Osmanlı’nın izleri çarşıda

İstiklal Marşı Şairi Mehmet Akif Ersoy'un babası Tahir Efendi’nin doğup büyüdüğü İpek kenti, Türkler için ayrı bir öneme sahip. Kentteki tarihi yapılardan biri de Tahir Efendi'nin adını taşıyan konak.

Şehirde Osmanlı izlerine en çok rastlanan mekân olan Osmanlı Çarşısı, tarihi İpek evlerine kurulu dükkânlardan oluşuyor. Çarşıda satılan hediyelik eşyalar ve geleneksel kıyafetler, turistlerin de ilgi odağı oluyor. İpek kentinin iki yakasını birbirine bağlayan köprü ise yaklaşık 300 yaşında.

Dönemin Osmanlı idarecileri tarafından yaptırılan ve birçok kez restore edilen köprü, Prizren'deki taş köprüleri anımsatıyor.

Hacı Zekâ’nın heykeli

Kosova’nın milli kahramanlarından Hacı Zekâ’nın anısına dikilen heykel ise, İpek kültür merkezinin önünde bulunuyor. 1902'de Sırplar tarafından şehit edilen Hacı Zeka, Arnavutluk'un Sırplara karşı bağımsızlığının kazanılmasında da önemli rol oynayan isimlerden sayılıyor.

Fatih Camii asırlardır ayakta

Tarihi, kültürü ve mimari yapısıyla Kosova'nın öne çıkan kentlerinden İpek, Osmanlı'dan miras tarihi eserlerin Kosova'daki temsilcileri arasında yer alıyor. Osmanlı'ya ait sayısız cami, medrese ve hamamdan bugüne ulaşan yapılar arasında Fatih Sultan Mehmet Camii öne çıkıyor. Erken dönem Osmanlı mimarisinin seçkin örneklerinden olan Fatih Sultan Mehmet Camii, Kosova'da Osmanlı izlerini yüzyıllardır yaşatan yapılardan. 

Diğer ismi Bayraklı Camii

Fatih Sultan Mehmet tarafından inşa ettirilen cami, Bayraklı Camii olarak da anılıyor.

İpek'in merkezindeki cami, sade mimarisiyle dikkat çekiyor. İnşasında kesme taşlar kullanılan caminin, minber kısmı ise mermer. 15. yüzyıl mimarisinin özelliklerini taşıyan caminin iç işlemeleri ise, 17. ve 18 yüzyılda eklendi.

Caminin 2002'de yapılan restorasyonun ardından giriş bölümü camla kapatıldı. Diğer Osmanlı camilerinde olduğu gibi, Fatih Sultan Mehmet Camii'nin de avlu kısmında Osmanlı dönemine ait mezarlık bulunuyor. Tarihi dokusu ile kente gelen turistlerin de ilgi gösterdiği yapı, İpek'te yaşayan Müslümanların da önemli ibadet yerleri arasında.  

Gülay Krasniç yazdı