Çorum-Osmancık karayolunun Kırkdilim mevkiinde yolun sağında, derin vadilerin oluşturduğu engebeli bir arazi üzerinde yer alan Kapılıkaya Anıtsal Kaya Mezarı, konumu ve ilginç yapısı ile görenleri hayrete düşürüyor.
Helenistik dönemde yaşayan komutan İkezios’a ait olduğu bilinen kaya mezarı, sadece define avcılarının ilgisini çekmesi nedeniyle gün geçtikçe yıpranıyor. Amasya’da şehrin simgesi haline gelen kaya mezarları, her yıl binlerce turisti şehre çekerken, Amasya gibi Türkiye’nin daha bir çok şehrinde özellikle Paflagonya ve Hellenistik döneme ait olan kaya mezarları bulunuyor. Bu mezarların çoğu turizme kazandırılmış durumda.
Eşsiz bir tarihi yapıt
Çorum-Osmancık karayolu Kırkdilim geçisindeki Kapılıkaya anıtsal kaya mezarı da turizme kazandırılamayan eşsiz tarihi yapıtlardan sadece biri. Çorum’un yaklaşık 27 kilometre kuzeyinde, Laçin ilçesinin Kırkdilim mevkiinde oldukça sarp, kayalık ve akarsu tarafından yarılmış derin vadilerin oluşturduğu engebeli arazi üzerinde bulunan kaya mezarı, kuzeye doğru uzanan bir kaya blokunun burun kısmının kuzey-batı köşesinde yer alıyor.
MÖ. İkinci Yüzyıla ait
Komutan İkezios’a ait olduğu bilinen kaya mezarı Hellenistik döneme ait. Çay seviyesinden 65 metre yükseklikteki kaya mezarının yamuk biçimli bir podyum zemini bulunuyor. Bu podyumdan 8 basamaklı merdivenle ikinci platformda, oradan da 12 basamaklı merdivenle mezar önündeki podyuma geçiliyor. Mezar odasının kapısı üzerinde “İkezios” yazısı yer alırken, mezar odasının duvarlarında ise girişin sağ ve solunda niş şeklinde oyulmuş ölü şekilleri yer alıyor.
Maalesef turistlerden çok define avcılarının merakını çekmiş...
Doğal konumu ve şekli ile ilgi çeken kaya mezarının tek eksik yönü ise tanıtımının yapılmaması, ülkemizin kuzey güney koridoru olan ve Sinop’u Kayseri, Mersin ve Adana’ya bağlayan Çorum-Osmancık karayolu üzerinde bulunmasına rağmen tanıtım ve yol işaret tabelası olmayan kaya mezarı, her gün yoldan geçen yüzlerce kişinin dahi dikkatini çekmiyor. Tabelası bile olmayan kaya mezarını bu nedenle araştırmacıların dışında kimse ziyaret etmiyor. Kaya mezarı, şimdiye kadar ise turistlerden çok define avcılarının merakını çekmiş. Mezarın komutan İkezios’a ait olmasından dolayı önemli mücevher ve altın olabileceğini düşünen define avcıları, şimdiye kadar bölgede çok sayıda kaçak kazılar yapmaya çalışmış. Bu sebeple mezarda bazı ağır hasarlar oluşmuş durumda. Araçları ile geçerken hemen yanlarındaki kaya mezarını fark etmediklerini söyleyen sürücüler ise yol kenarında kaya mezarını ve çevresindeki doğal güzelliği izleyebilecek küçük araç parkı gibi bir alan yapılmasını gerektiğini de ifade ediyorlar. Bazı sürücüler ise kaya mezarını görmelerine rağmen hakkında bilgi edinemediklerini söylüyor.
