Aksaray’dan Cerrahpaşa’ya giden Cerrahpaşa Caddesi’nin sağ tarafında, Şem’i Molla Camii’nin karşısındaki küçük mezarlıkta birkaç mezar taşının yer aldığı bir hazire göze çarpar. Açıkyeşile boyanmış olan hazire duvarındaki levhada şunlar yazmaktadır: FATİH SULTAN MEHMET/ HANIN OKÇUBAŞISI/ TOZKOPARAN DEDE/ HAZRETLERİ

Tozkoparan Ahmed Ağa kimdir?

Kimi araştırmacılara göre bu hazirede meşhur kemankeşlerden Tozkoparan Ahmed Ağa’nın kabri bulunmaktadır. Sicill-i Osmani’de şu bilgiler yer almaktadır: “Meşhur okçudur. Yeniçeri olarak vefatında Okmeydanı’na defnedilmiştir. Mezarı taşında “Sâhibü’l menzil fi’l-meydan ellezi ismuhu Tozkoparan” diye yazılıdır. Bu zat namına mescidi vardır. Bu meydana Hacı Bâyezid adlı meşhur bir kemankeş bir mescid yaptırmıştır ki hacca gidip vefat eylemiştir.”

Tozkoparan Ahmed Ağa 1458 senesinde İstanbul’da doğmuştur. Fatih Sultan Mehmed, Sultan II. Bayezid, Yavuz Sultan Selim ve Kanuni Sultan Süleyman devirlerinde yaşamıştır. Hatta kendisinin Fatih Sultan Mehmed’in yetiştirmesi olduğu söylenmektedir. Önemli görevlerde bulunduktan sonra paşalığa yükselen Ahmed Ağa, 1532-1534 yılları arasında Kaptan-ı Deryalık yapmıştır. Asıl ünü kemankeşliktendir. Diz çökerek attığı ok yerden 60 cm havadan giderken yerdeki tozu kaldırması sebebiyle “Tozkoparan” namıyla anılmıştır. Uzun mesafe atışlarında da, okçuluk tabirinde put denilen kalın madeni hedef levhalarını delme kabiliyetine dayanan zarp atışında da aynı başarıyı gösteren nadir okçulardandır. Makbul İbrahim Paşa’nın Sultanahmed’deki sarayında Kanuni Sultan Süleyman Han şerefine verdiği ziyafette yapılan gösterilerde, at üstünde giderken fırlattığı okla, iç içe yerleştirilmiş beş kalkanı birden delmek suretiyle büyük zarp vurma marifeti de göstermiştir. Muhtelif menzillerde adına taşlar diktiren Ahmed Ağa, sadece “Lodos Menzili”nde büyük rakibi Bursalı Şüca’yı geçememiştir.

Cerrahpaşa’daki evinde Hakk’a yürüdü

Doksan yaşını aşkın olduğu halde Cerrahpaşa’daki hanesinde vefat etmiştir. Vasiyeti üzerine evinin hemen karşısındaki mescidin haziresinde defnedilmiştir. 1950’lerde yolun genişletilmesi sırasında mezarı, şahidesi ile birlikte mescidin arka tarafına nakledilmiştir.  Bugün yerinde olmayan azametli kabir şahidesinin üzerinde şu kitabe yer almaktaydı:

Okmeydanını ihya kılan

Söylenir dillerde nâmı haşre dek

Budur ol ser-menzil-i sahib ü nişan

Ok atıp taş dikti, astı yayını

Ona dahi kalmadı fâni cihan

Etti işân sünnet-i peygamberî

Menzilin nûr ile Rabbü’l-müstean

İster ihlâs ile sizden fatiha

Hacı Ahmed, şöhreti Tozkoparan

H.957

Doğan Pur yad etti