Başkent Tiran'a 25 kilometre uzaklıkta, Orta Çağ'dan kalma kalesi ve camisi ile ünlü Preza köyü. Kale ile Preza köyünde yaşam iç içe. Kalenin içinde eski evlerde hayat hala devam ediyor.
Orta Çağ Arnavutluk'unun en önemli iki şehri olan Akçahisar ile Draç arasında stratejik bir konumda yükselen kale, tarihte önemli olayların da tanığı oldu. Denizden gelebilecek saldırılara karşı savunma işlevi gören kale, asırlarca askeri ve ekonomik yollarının gözetimini sağladı.
Kale havası turistlere iyi geliyor
Günümüzde daha çok turistlerin ziyaret ettiği kale, manzarası ile Tiran'a kuşbakışı seyir sağlıyor. Her yıl kaleyi gezen binlerce turist, kale çevresinin ve dağ havasının iklimine hayran kalıyorlar.
Tarihi Preza Kalesi, 15. asırda Topia ailesi tarafından kurulmuş; günümüzde müze olarak kullanılıyor. İçinde bulunan cami de Osmanlı döneminden kalma ve kısa bir süre önce de TİKA tarafından onarıldı.
Preza Camii asırlardır ayakta
Tarihi Preza Kalesi'ni oluşturan önemli eserlerden biri de dört asırdır ayakta olan tarihi Preza Camii. Osmanlılar tarafından yaptırılan cami, mimari açıdan Arnavutluk genelindeki diğer camilerden ayrılıyor. Arnavutluk'taki camilerin çoğunda Osmanlı mimarisine rastlanırken, Preza Kalesi içerisindeki camide, Arnavut mimari tarzı hâkim. Komünist rejim döneminde 1967 yılında minaresi yıkılan cami, kültür merkezi ve sinema olarak kullanıldı.
TİKA restore edecek
1996 yılından bu yana Arnavutluk'ta çeşitli faaliyetler gerçekleştiren TİKA, Preza Camii'nin restorasyonu için bir proje hazırlığında. TİKA ve Arnavutluk Kültür Bakanlığı İşbirliği ile yürütülen çalışmanın en zor kısmı, yıkılan minarenin yeniden inşa edilmesi ve iç süslemelerin aslına uygun biçimde yapılması.
Preza halkı ve Preza Kalesi’ni ziyaret eden turistlerin ilgisini çeken tarihi Preza Camii, ülkenin kültür miraslarından biri sayılıyor. Preza Camii'nin onarım çalışmalarının kısa sürede tamamlanarak camiinin faaliyete geçirilmesi planlanıyor.
Rina Gurgule yazdı
