Hakikatin maddeye indirgendiği asrımızdan iltica etmiş bir meczub olan Rıza’nın gözüyle kâinatı, belki insanı, belki kendimi seyre dalıyorum 2006 İran yapımı ve yönetmenliğini Ali Vezirian'ın yaptığı Hüdâ Nezdik Est (Allah Yakındır) filmi ile.

Akîl olmanın anahtarı “ben-ben-ben” iken; heybesi beş on elmadan gelecek olan kuruşlarla hacim kazanmayı bekleyen bir çocuğa elindekileri akıtan, bedeninin alacağı acı bir hazzı ayağının altına alıp Müslüman kardeşinin ruhunun paklığına zarar ilişmesin diye sırtında bir tahta parçasıyla gezen, ‘ben’i unutup önce ‘sana’ , ‘ona’, ‘herkese’ koşan acîb bir aklı na-tamamdır Rıza.

Günlerden bir gün yüreği akar bir Leyla’ya, Mecnun’luğu tadar. Köy okuluyla şehir arasında motoruyla her gün getirip götürürken mahbubunu, bir gergefi dokur gibi muhabbeti dokur kalbine. Meczub iken Mecnun da olur. Gönlünü taşlaştırmış asrîlerimizin başını yere eğdirecek kadar naif olan sîreti, bir faninin en şiddetli ihtiyaçlarını bile çıkarır artık hayatından.

Leyla’nın hüznüyle söze bürünen şiir

Muallim olan mahbubun dilinden dökülen ilk ders ‘âb’dır. Bunu işitip suya koşar Rıza. Sevdiğinin medresesinin çeşmesi ondan bir damla suyu esirger iken göklerden tertemiz bir yağmur gönderilir üzerine. Yine de; kendisine armağanı gönderene bakmak yerine, kendisinden bir damlayı, bir kelamı esirgeyen yârinin daracık sınıfını temaşadan alamaz kendini. Taamı unutur, âb ile yetinir. Hanesini unutur, yârin muhabbetiyle sevinir.

Mahbubun gözü görmez Rıza’nın muhabbetini. Tâ ki; Rıza’nın ağzından dökülen Hafız’ın iki mısrasını duyuncaya dek. Hafız’ın bir başka şiiri de Leyla’nın hüznüyle söze bürünür. Meczubumuzun burada işittirdiği ses; Hafız'ın şiiriyle birlikte, şiirin sahibinin yazanından ziyade onu içselleştiren olduğudur. Sahi, yüreğimize dokunan kaç mısrayı hamurumuza maya etmişizdir?

Mahzun gönüllerin dîlinden dökülen, hüznü libas edinmiş bir lisan olan Farsçanın musikisine kaptırınca seyirci kendini, alt yazıları unutup gözleri kapalı mechulu olduğu sözcüklerin ötesine yürürken bulur ruhunu.

Leyla'nın imtihanı da vardır elbet. Ailesi için kendinden feragati seçmiştir o da. Ve talebelerinden. Ve Rıza’dan…

Leyla’yla dahi karşılaşamaz oldu gönüllerimiz

Ve Rıza… Leyla’sının gök mavisi kapısının ardında cennetten çıkacak bir huriyi bekler gibi bekler, günler geceler boyu... Zuhur etmez beklenen. Zahir olan tek şey ‘acı’dır artık onun için. Motorunu da bırakır, hanesini de, kendisini de.

Perişan, sersefil tarike vurulmuşken candan sıyrılmak üzere olan bedeni, validesinin gözyaşları arasında seyyidinin dizi dibine bırakılır. Orada validesini kaybeder. Lakin hakikati bulur. Uyanır. Hakikate açılır gözleri. Derken Leyla'sı da gelir bulur kendisini. Ama artık o, kendisini hiç bırakmayacak, muhabbetiyle kendisini başka hiç kimseye muhtaç bırakmayacak, kimsenin kendisinden koparamayacağı, kendisine her şeyden yakın olan, istediği zaman onunla konuşabileceği ve onsuz yaşayamayacağı hakiki mahbubu bulmak üzere çoktan vazgeçmiştir Leyla’dan. Mevla’yı bulmaya koşar Rıza, Mevla’ya koşar.

Hz Musa’ya gelen emirde ayakkabılarını çıkarmasının emredilmesi ve kutsal mekânda olduğunun hatırlatılması geliyor hatırıma. Rıza, kutsalına davetiye almış bir veli gibi çıkarır ayakkabılarını yani dünyasını yani ki Leylasını ve koşar. Ayakkabıdan vazgeçemediğimizden olsa gerek; kutsalları görmez oldu gözlerimiz. ‘Ben’den geçemedik de aramaktan geçtik ya; ondandır, değil hakikati bulmak, Leyla’yla dahi karşılaşamaz oldu gönüllerimiz.

Gök mavisi bir kapının ardında sonsuza dek Leyla’yı beklemek de, gözünün bütün takatini ona yöneltmek de çok yüce bir erdem belki ama, mavi göğün ötesindekini beklemek, onunla vuslatı tahayyül etmek, özünün tamamını ona kurban etmek, onu aramak, aramak ve aramak asıl erdem ve asıl hakikat…

Zeynep Görünmek bu hakikati hatırımıza sunan Ali Vazirian gibi yönetmenlere şükran ile yazdı