Ramazan gecelerinden bir gecedir, “Kadir Gecesi.” Çok bereketli ve hayırlı bir gecedir o. Kur’an-ı Kerim’de O’nun bin aydan daha üstün olduğu bildirilmiştir. Bin ay seksen üç sene dört ay eder. Bu geceyi ibadetle geçirmek kendisine nasip olan kişi ne kadar bahtiyar kısmetli biridir. Çünkü bu geceyi ibadetle geçiren sanki seksen üç sene dört ay ibadet etmiş gibidir. Diğer taraftan bu gecenin, bin aydan ne kadar fazla değerli olduğunu bilmemekteyiz. Allah’ın (c.c) ne büyük nimetidir ki kadrini bilenler için böyle sonsuz, büyük bir nimeti ikram etmiştir. Dürr-ü Mensur (İmam Celaleddin El-Suyuti Tefsiri) isimli kitapta, Enes (r.a.)’den nakille Hz.Peygamber’in (s.a.s) şöyle buyurduğu bildirilmektedir: ”Allah Kadir gecesini başka ümmetlere değil benim ümmetime lütfetmiştir.”
Bu büyük ikram ve lütfun sebepleri konusundaki rivayetlere göre, kendi ümmetinin ömürlerinin daha önceki ümmetlerin ömürlerine nazaran pek kısa olduğunu ve kendi ümmetinin kısa bir ömür içerisinde güzel ameller işlemekte diğer ümmetlere yetişemeyeceğine üzülen Hz.Peygamberin (s.a.s) bu üzüntüsünü gidermek için bu gece bahşedilmiştir. Nitekim bir mümin böyle on geceyi ibadetle geçirse sekiz yüz otuz üç sene dört aydan daha çok ibadet etmiş olur. Bir başka rivayette, Hz.Peygamber (s.a.s) İsrail oğullarından bir kişinin bin ay Allah (c.c) yolunda cihad ettiğini buyurunca Sahabe-i Kiram bu kadar uzun süre cihad edemeyeceklerini düşünerek üzüldüler. Bunun üzerine Allah (c.c) bu farkı telafi için Kadir Gecesi’ni ikram etmiştir. Bir rivayette de Hz. Peygamber (s.a.s) İsrail oğullarından Hz.Eyyüp, Zekeriya ve Yuşa’nın seksener sene Allah’a (c.c) ibadetle vakit geçirdiklerini ve bir kıl payı kadar bile Allah’ın (c.c) emrine karşı gelmediklerini bildirince, Sahabe-i Kiram buna hayret ettiler. İşte o zaman Cebrail (a.s) inerek Kadir Suresi’ni getirdi. Bunların dışında başka rivayetler de vardır. Buna benzer rivayetlerin farklı oluşları aynı zaman dilimi içinde değişik olaylar arkasından bir ayet nazil olunca, o ayetin bu olayların hepsiyle ilgili gösterilmesindendir. Ayetin ve surenin iniş sebebi ne olursa olsun Ümmet-i Muhammed için bu Allah’ın büyük bir lütfudur. Kadir Gecesi de Allah’ın (c.c) büyük bir ikramıdır.
Ergenlik çağından beri Kadir Gecesi’nin ibadetlerini asla kaçırmadım diyen müminlere ne kadar imrenilse azdır.
Bu gecenin fazileti bizzat Kur’an’ı Kerim’de zikredilmiş, bu konuda ayrı bir sure nazil olmuştur. Bundan dolayı bu surenin tefsirinin yazılması uygun düşmektedir.
Kadir Suresi
Bismillahirrahmanirrahim. Şüphesiz Biz Kur’an’ı Kadir Gecesi’nde indirdik.
Kur’an’ı Kerim Levh-i mahfuzdan bu gece indirilmiştir. Tek bu ayet bu gecenin faziletini anlatmaya yeterlidir. Çünkü Kur’an gibi bir yüce bir kitap kendisine nazil olmuştur. Kaldı ki daha başka pek çok bereket ve faziletler de o gecede olmuş olabilir. Hemen arkasından heyecan ve isteği çoğaltmak için şöyle buyrulmuştur:
Sen bilir misin ki Kadir gecesi nedir?
Kadir Gecesi bin aydan hayırlıdır.
Bu gece melekler iner de iner.
Allame Fahrettin Razi diyor ki: Ey insanoğlu! Melekler seni ilk gördüklerinde senden nefret ettiklerini, beğenmediklerini bildirerek, Allah’a (c.c) “Dünyada bozgunculuk çıkartan ve kan akıtan birini mi yaratacaksın?” dediler.Daha sonra annen, baban seni bir damla meni halinde gördüklerinde tiksindiler. Fakat Allah (c.c) bu damlaya en güzel şekil verip en güzel bir biçimde lutfedince, anne baba da sevgi ve şefkat göstermeye başlamıştır. Bugün müminler Allah’ı (c.c) tanımak ve Rabbi’ne itaat etmekle meşgulken melekler de kendi sözlerinden dolayı özür dilemek için inerler.
Bu gece Ruhu’l Kuds yani Cebrail de iner.
Burada Ruh’un manasından kastedilen genel olarak alimlerin görüşüne göre Cebrail’dir (a.s) Hz.Peygamber’in (s.a.s) şöyle buyurduğu nakledilmiştir: “Kadir gecesinde Cebrail (a.s) meleklerden bir toplulukla beraber inerler ve kimi ibadet ve zikirle meşgul görürlerse onun için Allah’ın (c.c) rahmetini dilerler, ona dua ederler.”
Rableri’nin emriyle hayırlı her şeyi alarak yeryüzüne doğru inerler.
Mezahir-i Hak isimli kitapta, şöyle yazmaktadır: “Melekler o gece yaratıldı ve o gece Hz. Adem’in (a.s) yapısı toplanmaya başlandı. O gece cennette ağaç dikildi. Bu gecede duaların kabul edildiği pek çok hadiste bildirilmiştir.” Dürr-ü Mensur isimli eserde de bir rivayete göre de o gecede Hz.İsa (a.s) göğe kaldırıldı. O gecede İsrail oğullarının tövbesi kabul edildi.
O gece baştan sona selamdır.
Bütün gece melekler tarafından müminlere sürekli selam verilir. Bir grup melek gelir, diğeri gider. Hadislerde de bu açıkça belirtilmiştir.
O gece ferin doğuşuna kadar bütün bereketleriyle devam eder.
Gecenin özel bir bölümünde bu bereketler ve güzellikler olup da diğer bölümlerinde yok demek değildir. Sabah oluncaya kadar bu lütuf ve nimetler devam eder. Allah’ın (c.c) çeşit çeşit faziletlerini bildirdiği bu sureyi açıkladıktan sonra yazımızı bir hadisle sonlandıralım.
Ebu Hureyre (r.a) Hz. Peygamber’in (s.a.s) şöyle buyurduğunu söylemiştir: “Kim Kadir Gecesini imanlı olarak, karşılığını da Allah’tan umarak ibadetle geçirirse, önceki günahları affolur.”