'Ama hiç bir zaman hiç bir yerde Sönmez tanrının yaktığı meşale İstersen bir böcekte olsun o meşale” Bu vurucu dizeler, Sezai Karakoç'un ilk kez 1988'de yayımlanan 'Ağustos böceği bir meşaledir” başlıklı şiirinden....

Medeniyet tarihimizin tanıklık ettiği güzel geleneklerimizden biri de kırk hadis derlemeleri yazmaktır. İlk olarak hicrî ikinci asırda başlayan bu derlemelerin günümüze kadar gelen örnekleri mevcut. İsmet Özel'in Kırk Hadis'i buna...

Hâtırât okumak insanı başka bir insanın hayatına ortak eder. Bir diğer deyişle hâtırât yazarı kendi hayatını okura açarak tecrübelerini, hayat boyu yaptığı doğruları ve yanlışları paylaştığı gibi okuru kendi macerasına ortak...

İslâm tarihinde 'hakkında en çok konuşulan kadın kimdir?” sorusuna vereceğimiz cevapta ilk üç isim Hz. Hatîce, Hz. Âişe ve Hz. Fâtıma olurdu kuşkusuz. Bunlara bir dördüncüyü ekleyecek olsak bu, ismi 'dördüncü” anlamına...

Roger Garaudy'nin, İslam'a ulaşacak hayat yolculuğuna, Don Kişot'u rol model alarak başladığını biliyor muydunuz? Ben bilmiyordum. Bir film izledim ve Don Kişot karakterinin anlam dünyası üzerine düşünürken Garaudy'nin...

Mevlid kandillerinde Süleyman Çelebi'nin (ö. 1422) Vesîletü'n-necât isimli mevlidinin cami ve tekkelerde okunması gelenek olduğu gibi, 18. yüzyıl Osmanlısına geldiğimizde Kutbünnâyî Osman Dede'in (ö. 1729) himmetiyle, kendisinin...

Tasavvufun teşekkül sürecinde kurucu isimlerden biri olan ve er-Riâye isimli eseriyle tanınan Muhâsibî çok sayıda risale kaleme almıştır. Risalelerinin bir kısmını talebesi Cüneyd-i Bağdâdî'nin sorduğu sorulara verdiği cevaplar teşkil...

İbnü'l-Arabî öncesi tasavvufunun başat müelliflerinden Kuşeyrî'nin bilgi teorisine göre ilme'l-yakin burhan, ayne'l-yakin beyan ve hakka'l-yakîn ise iyân/irfân alanına tekabül eder. Hakka'l-yakin bilgi alanı marifet...

Tasavvufun en kritik döneminde ve en önemli merkezinde, III. asırda Bağdat'ta yaşamış bir sûfî olan Harrâz ekseriyetle fenâ-bekā teorisinin kurucusu olarak bilinir. Erken dönemde fenâ kavramı neredeyse tevhîdle ve dolayısıyla tasavvufla...

Tasavvuf, III.-IV. asırlarda, özellikle Bağdat'ta ve ikincil olarak Horasan'da teşekkül etmiş bir din ilmidir. III. asrın sonuyla IV. asrın başında Horasan tasavvufunu, hikmet hareketini temsil eden ilk isimse Hakîm Tirmizî'dir...

Fütûhât ve Fusûs'uyla havâssa hitap eden ve çoğunlukla bu yönüyle tanıdığımız İbnü'l-Arabî'nin kısa hacimli ve genel okuyucu kitlesine hitap eden risaleleri de vardır. Allah Kimleri Sever? başlığıyla hazırlanan bu eser...

Tasavvufun tarihî gelişimi hep merak edilmiş, 'mahiyeti” ve 'menşei” üzerine her düzeyden çeşitli sorular her zaman sorulagelmiştir. Bu sorulara şimdiye kadar farklı cevaplar verilmiş olmakla beraber -anahatlarıyla- bir zühd yani...

Sûfîlerin kitaplarla ilişkisi, Kitap'la olan ilişkilerinin bir açılımıdır. Kitâbullah'ı, tekvînî kitap olan kâinâtı ve küçük kâinât -veya diğer bir bakış açısıyla asıl büyük kâinât- olan insan kalbinin  ...

Müsteşriklerin İslam araştırmalarına katkıları -eleştirilerimizi saklı tutarak- müsellem bir vâkıa. Bunlarında başında ise tasavvuf araştırmaları geliyor. Bazı kayıp metinlerin keşfi, yazma eserlerin tahkikli neşri/tercümesi gibi faaliyetlerle...