Merhum Mehmet Emin Saraç Hocaefendi ile tanışma hikâyenizi anlatır mısınız?

Hocaefendiyi 1983 yazında tanıdım. O yıl yaz tatili süresince bir Arapça kursuna katılmam ve ders almam için Bahattin Yıldız abi beni İstanbul'a yönlendirdi. O dönemde haftada iki üç gün kadar hocaefendinin derslerine katıldım. İzmir'de yaşamamız hasebiyle İstanbul'a gelip ders alma imkânımız çok mümkün değildi. Bahsettiğim yaz döneminde iki üç ay kadar aldığım dersler var.

Hocaefendi, o dönemde Fatih Camii'nde Sahîh-i Müslim'i ve Kâdî İyâz'ın Şifa-i Şerif eserini okutuyordu. Ayrıca Suriyeli bir hoca olan Abdullah Sirâceddin'in yazdığı Tilâvetu'l-Kur'âni'l-Mecid yani Kur'ân-ı Kerîm'i okuma adabı diyebileceğimiz bir kitabı da okumuştuk. Kitap bende hâlâ mevcuttur, hocamız herkese fotokopi olarak dağıtmıştı. Hocaefendiden ders almakla beraber hocaefendinin talebeleriyle (büyük abiler diyebileceğimiz öğrencileri) aynı öğrenci evinde kaldım.

Hiç unutamadığınız bir anınız oldu mu?

Merhum hocamız, talebelerin sadece ilmî açıdan yetişmesi ile uğraşmazdı. Talebelerin ekonomik durumlarıyla da ilgilenirlerdi. Talebelerine kalacak yer, yiyecek, giyecek konularında da yardım ettiğini biliyorum. Biz de yardımlarını almıştık. Sadece hocalık değil babalık da yapan bir insan, hakiki bir hoca idi. Üstelik hocanın, geçimini sağlayacak resmi bir işi de yoktu. Hocaefendi birçok talebesini Mısır, Suudi Arabistan gibi farklı ilim merkezlerine göndermiştir. Talebelerinin daha iyi şartlarda, daha iyi imkânlarda yetişmesini sağlamaya çalışmıştır. Kendisi bu yönüyle de diğer hocalardan ayrılır.

Son olarak hocaefendiyle alakalı ne söylemek istersiniz?

Türkiye'de "Emin Saraç Hoca" dendiği zaman akla ilk olarak Fî Zilali'l- Kur'ân tefsiri gelir. Bu eser 70'li yılların sonu 80'li yılların başında 3 kişi tarafından Türkçeye çevrilmiştir. Bu kişilerden biri hocaefendidir. Dolayısıyla Türkiye'de İslâmî anlayış, düşünce ve yaşayış bakımından Fî Zilâli'lKur'an'ın çok büyük etkisi olmuştur. Her ne kadar sonradan bu çeviri eleştirilmiş dahi olsa, o zamanki şartlara çok uygun ve yeterli bir çeviriydi. Büyük bir değişimin öncülerinden birisi olmuştur. Hocamızı bu yönden de rahmetle ve saygıyla anmak lazım.

Prof. Dr. Mustafa Özel

Tefsir Ana Bilim Dalı