“Küresel Boykot, Yatırımları Geri Çekme ve Yaptırım Hareketi” bünyesindeki, İsrail’e karşı salt ticarî değil, akademik ve kültürel boykotun da gerekliliğini savunanlarının çağrısı karşılık bulmaya devam ediyor. Şubat ayında İsrail’deki konserini iptal eden Carlos Santana’nın ardından Elvis Costello da İsrail’deki konserlerini iptal ettiğini açıkladı. İsrail’i boykot eden sanatçıların sayısı gün geçtikçe artıyor.

Niçin iptal ettiğini de açıkladı Elvis Costello

İrlanda asıllı İngiliz müzisyen Elvis Costello, özellikle rock müzik arenasında tanınan bir isim. ‘Pub rock’ın yanı sıra ‘New Wave’ gibi tarzlara büyük katkıları bulunmuş olan Paul McCartney gibi birçok diğer tanınmış sanatçıyla da birlikte çalışmış bir isim.

Costello, niçin İsrail’deki konserlerini iptal ettiğini de yayınladığı bir mektupta aktarmış. Mektubuna, müziğin, salt ‘gürültü’ ya da boş zaman geçirmek için bir ‘araç’ olmanın çok ötesinde olduğunun altını çizerek başlayan Costello, kararını içgüdüleri ve vicdanı doğrultusunda verdiğini belirtiyor. Mektubunun sonuna doğru, “bazen müzikteki bir sessizliğin, duraksamanın daha iyi” olduğunu hatırlatıyor herkese. 

Akademik ve kültürel boykot da gerekli

“Küresel Boykot, Yatırımları Geri Çekme ve Yaptırım Hareketi”nin önemli bir kolu da akademik ve kültürel boykotu içeriyor. Basit ve temel tüketici boykotunun ötesine geçen bu kol, İsrail’deki akademik ve kültürel kurum ve kişiliklerin uluslararası planda -İsrail’in şu anki işgalci politikalarını destekledikleri sürece- boykot edilmeleri gerektiğini savunuyor. Bununla birlikte uluslararası akademik ve kültürel kurum ve kişiliklerin de İsrail’e karşı bir tavır alması ve İsrail devleti ile aralarına bir mesafe koyması gerektiğinin altını çiziyorlar.

Akademik ve Kültürel boykot ile asıl uğraşan platformun ise PACBI, yani “Palestinian Campaign for the Academic & Cultural Boycott of Israel” (İsrail’in Akademik ve Kültürel Boykotu için Filistin Kampanyası). Akademik ve kültürel boykotun basit bir örneği de, İsrailli akademik ve kültürel kurumlarla ortak akademik ve kültürel araştırma ve çalışma yapılmamasına dair çağrılar. Bu çağrılar PACBI’nin de uyarısıyla bazen üniversitelerdeki genç öğrenciler tarafından talep ediliyor. Örneğin MIT ve Princeton Üniversitesi gibi tanınmış okullarda öğrencilerin bu tip talepleri oldu. Bazen de talep akademisyenlerden geliyor; mesela 2002 yılında İngiliz akademisyenler, İsrailli kurumlarla ortak araştırma yapılmasının durdurulmasını talep ettiler.

Sanatçıların boykotu ne âlemde?

Akademik ve kültürel boykotun medyada belki de en çok yer edinen boyutu ise sanatçılara  yapılan boykot çağrıları. PACBI, uluslar arası üne sahip sanatçıları İsrail’de sahneye çıkmamaya, herhangi bir plan veya program yapmamaya, İsrail’de veya İsrail tarafından verilen hiçbir ödülü kabul etmemeye davet ediyor. Her ne kadar bazı çağrıları havada kalsa da (örneğin yakın zamanda tanınmış edebiyatçı Margaret Atwood’a yaptıkları) birçok önemli sanatçı bu çağrılara sessiz kalmadı:

Carlos Santana’dan, aktivist kişiliği ile tanınan Bono’ya, Sting’den hip hop şarkıcısı Snoop Dogg’a… Farklı arkaplan ve tarzlardan isimler var boykota destek verenler arasında. Bu farklı insanlardan gruba son katılanlar ise, bu bahar içerisinde İsrail’deki programlarını iptal eden, özellikle de zamanında Güney Afrika’daki ‘aparthayda’ sanatıyla, karşı duruşuyla tanınmış siyasî müzisyen-şair Gil Scott-Heron ve Mayıs ayında konserini iptal eden Elvis Costello.

Türkiye, bu tür bir boykotun neresinde?

PACBI ile ilgili daha fazla bilgi www.pacbi.org adresinde bulunabilir. Ayrıca, PACBI’nin ABD (Usacbi.wordpress.com/) ve İtalya (Google.com/site/icacbi/) gibi ülkelerde, yerele-odaklı küçük ama aktif ve azimli ayakları da mevcut. Tüm bu aktivistleri görünce insan sormadan edemiyor: Türkiye’de İsrail’in akademik ve kültürel boykotu için ne yapılıyor?

Kübra Özgüven sormakta haklı