Olağan Şiir Genel Yayın Yönetmeni Aykut Nasip Kelebek, Olağan Hikâye dergisi Genel Yayın Yönetmeni Yunus Emre Özsaray ve Dil ve Edebiyat dergisi Yayın Yönetmeni Zafer Acar’ın sunduğu “Edebiyat Sohbetleri”ne, TDED Erzurum Şube Başkanı Murat Ertaş konuk oldu. “Şehir ve Kültür” başlıklı sohbette, Erzurum özelinde şehrin edebiyatı besleyen unsurları üzerinde duruldu ve günümüz edebiyatının şehir kültürüyle olan ilişkisi değerlendirildi.

 

ERZURUM’DA EDEBÎ MUHİT ZENGİNLİĞİ VARDI

Şehir ve kültür kavramları üzerinde duran Murat Ertaş, Erzurum’la şahsi olarak kültürel bağının hazırlayıp sunduğu radyo programları ve yerel gazetelerdeki köşe yazarlığı üzerinden geliştiğini belirtti. Zamanla şehirle kültür birikimi yönüyle özdeşleşme durumunu yaşadığını ifade eden Ertaş, “Erzurum’la ilgili tanımlamalar üzerine epey düşündüm ve kaynağını araştırdım. Bu başta, şehir halkına rahatsızlık verse de güzel neticeler aldık ve şehir kendisini yenilemeye başladı. Bunlar sadece fikir planında kalmadı, faaliyet olarak da yansıdı. Şehir ezberlenen birkaç cümlenin ötesinde çok boyutlu incelenmeye başladı” dedi. İnsan kaynağının ihmaline değinen Ertaş, bir sokak satıcısının hikâyesini romantik ele alan bir edebiyat anlayışından ziyade, şehrin dip tarihinin bir unsuru olarak ele almanın önemine işaret etti ve şunları söyledi:

“Bilinen görünen insanların idealize edilmiş hikâyelerinin ötesinde şehri inşa eden ve ruhunu taşıyan insanların fark edilmesi için çalışmalar yaptım ve kitaplaştırdım. Bu süreçte zannettiğimden daha büyük bir zenginlikle karşılaştım. Sıradan insanların hayatlarıyla şehrin sırrına vâkıf oluyorsunuz.”

Bir şehri ele alırken şehrin tarihselliğinin ve coğrafi konumunun önemli olduğunu belirten Ertaş, Erzurum’un hudut şehri olmasının ve elli yılda bir savaş görmesinin kültürünü de son derece etkilediğini vurguladı. Şehrin mimari ve kültürel veriminin orada yaşayan insanlara doğrudan yansıdığına dikkat çeken Ertaş, sözlerini şöyle sürdürdü:

“Tarih boyunca birçok kavganın merkezi olan Erzurum, huzuru Kanunî devrinde bulmuştu. İpek Yolu, hac yolu ve baharat yolunun kesişme noktası olan Erzurum, bu kafilelerin getirdiği kültürle de buluşuyordu. Han şehri Erzurum’da yaşayan ozanlar birçok dil öğreniyor ve geniş İslam coğrafyası hakkında gelen seyyahlar aracılığıyla kültürleniyorlardı. Kanuni döneminde verilen önemle bir ilim ve asker şehri olmuştu. Cumhuriyet’le de durum değişmemişti. O günden bugüne zengin bir edebî muhit oluştu. Bu sayede bazı isimler Erzurum’un İstanbul kapısı olmuştu.”

 

MURAT ERTAŞ KİMDİR?

Erzurum’da dünyaya geldi. Atatürk Üniversitesi Edebiyat Fakültesi, Türk Dili ve Edebiyatı bölümünden mezun oldu. 1994’te özel öğretim kurumlarında öğretmenlik yapmaya başladı. Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü’nde Yeni Türk Edebiyatı’ndan 1997’de yüksek lisans, 2002’de doktora öğrenimine başladı. 1994-2000 yılları arasında yerel radyolarda “Mozaik”, “Sedir”, “Kütüphane” isimli kültür ve kitap programları yaptı. 1996’da Gümüşhane’de başladığı köşe yazarlığına Erzurum’da Yeni Ufuk, Erzurum ve Palandöken gazetelerinde devam etti. 2012-2013 yıllarında Palandöken gazetesinde haftalık kültür sanat sayfası “Divit Kalem”in editörlüğünü yaptı. Şiir ve yazıları çeşitli dergilerde yayımlandı. Çeşitli STK’lerde görev aldı. TDED Erzurum Şube Başkanı Murat Ertaş’ın başlıca kitapları; Akasyalar Düş Oldu Kavakta, Kendi Kentimi Yazdım, Kırk Yama’dır.