Kaligrafi Yunanca’da ‘süsleyerek yazı yazma’ anlamına gelen “callos” ve “graphos” kelimesinden oluşturulmuş bir tamlama. “Callos” güzel, “graphos” ise yazı demek. Bu anlamda kaligrafi, başta Çin olmak üzere doğu Asya ve batı toplumlarına ait çok eski tarihlere dayanan bir yazı çeşididir.
![]() |
(+) |
Çin, Japon ve Kore yazıları sembolik heceler ile kullanılırken, Arap, İbrani, Batı, Hint ve Yunan yazıları belirli harfler ile alfabetik olarak kullanılmaktadır. Bu konuda Yunanca’nın ilk harfleri alfa-beta olarak başlar. Arapça bu durum elif-be olarak, elifba dizgesine denk gelir. Türkçe’de ise alfa-be, ABC olarak dizgenin adıyla özleştirilir.
Kaligrafi hüsn-ü hat’tı karşılıyor mu?
Bilindiği gibi her yazı sisteminin kendine özgü birtakım teknikleri bulunmaktadır. Arapça yazı sisteminde metne sağdan başlayıp sola doğru gidilirken Latince’de bu, soldan başlayıp sağa doğru giden bir şekle bürünür. Arapça harflerle oluşan hüsn-ü hat sanatı kamış ve is mürekkebi ile aharlanmış kâğıt üzerine uygulanırken; kaligrafide ise bu daha çok metal ve keçe uçlu kalemler kullanılarak oluşturulan bir yazı türüdür.
Arap alfabesiyle oluşturulan hüsn-ü hat’tın -tam olmasa da- Latin alfabesindeki karşılığı kaligrafidir. Bugün bu süslemeli yazı işiyle uğraşan birçok kaligrafa rastlamak mümkün. Fakat Hayri Tekgöz bu alanda kendine özgü tarz ve formlarıyla diğerlerinden ayrışan bir nitelik sergiliyor.
![]() |
(+) |
İlk "güzel yazı merkezi"ni o açtı
Öğrenim gördüğü imam-hatip lisesinde hüsn-ü hat dersinden zayıf alan Hayri Tekgöz, o günden sonra kendini kaligrafi sanatına adamış. Yazı konusunda herhangi bir eğitim almayan Tekgöz, yoğun bir araştırma sürecinden sonra kendi kabiliyetiyle yazı konusundaki ustalığını geliştirmiş.
İlk sekiz yıllık yazı yolculuğunu yakın çevresinden başka kimsenin bilmediğini söyleyen Hayri Tekgöz, ilk zamanlarındaki araştırma ve çalışmalarında gösterdiği sabra örnek olarak da, iki gecede yirmi bin motif incelemesini ve her gün sekiz saat boyunca yazıyla uğraşmasını gösteriyor. Kendini ‘yazı yolcusu’ olarak tanımlayan ve kaligrafi konusunda hiçbir eğitim almamış olan Hayri Tekgöz şu an otuzun üzerinde öğrenci yetiştiriyor.
![]() |
(+) |
2005 yılında kaligrafi alanında Bursa’da ilk ‘Güzel Yazı Merkezi’ni açan Hayri Tekgöz, şu ana kadar üç sergi, on beş fuar ve beş yüz ellinin üzerinde etkinlikte görev almış. Şu an, kendi geliştirmiş olduğu “Koleksiyon Yazı” niteliğini taşıyan kitap ve şiir albümü hazırlıklarına devam ediyor.
O birçok yönüyle diğer kaligraflardan ayrılıyor
İlk zamanlar hüsn-ü hat sanatıyla işe başlayan Hayri Tekgöz zamanla Latin harfleriyle yapılan kaligrafi sanatıyla uğraşan insanlarla tanışmış. Böylelikle kaligrafide karar kılarak disiplin ve sabır isteyen bir çalışmaya girmiş. Bu anlamda birçok kütüphanenin arşivinde bu konuyla ilgili kaynak eserleri, eski yazı ve kitapları, motif ve stilleri inceleyerek çalışmalarını ustalık düzeyine taşımış.
Hayri Tekgöz’ü diğer kaligraflardan ayıran özellik ise tamamen kendi şahsına ait her biri farklı tarz veya form niteliği taşıyan koleksiyon metotları oluşturmakla dikkatleri üzerine çekmiş olması.
Diriliş, Ab-ı Hayat, Manalar, Noktalar, Kufi-li Yollar, Manalı Noktalar, Manalı Kufiler, Kufi-li Noktalar, Kufiyi Manalı Kılan Noktalar, Mantık-ut-Tayr olarak isimlendirdiği koleksiyonları ile on farklı metot oluşturmuş durumda olan Hayri Tekgöz bu çalışmalarının her birini ayrı ayrı kitaplaştırmayı düşündüğünü söylüyor.
![]() |
(+) |
En büyük hayâli…
Yazı yazmayı hayatının vazgeçilmez bir parçası olarak gören Hayri Tekgöz hemen her gününü yazısıyla yürüttüğü yolculuğuna adıyor.
Bu güne kadar yüzlerce isim, güzel söz ve şiir tabloları oluşturan Tekgöz’ün en büyük idealinin ise ileride önemli bir hattatın yazmış olduğu Kuran-ı Kerim’e meal olur ümidiyle kaleme aldığı ve halen üzerinde çalışmakta olduğu Elmalılı Hamdi Yazır’ın Kuran-ı Kerim mealini tamamlamak olduğu biliniyor.
Site: www.yaziyolcusu.com E-Posta: [email protected] Gsm: 0535 814 60 41 Facebook: yazi yolcusu Facebook grup: Bursa Nubya Kaligrafi Merkezi
Yavuz Altınışık çok beğendi
ne güzel bir kabiliyet.keşke ben de yapabilseydim böyle şeyler.