Edebi türler arasında öykü azımsanmayacak derecede ciddi bir arka plana sahip. Tanzimat ile beraber roman kadar olmasa da gelişmeye başlayan öykü zamanla hak ettiği yeri buldu. Günümüzde öykü ciddi bir olgunluğa erişmiş; öykücüler farklı farklı öyküler, teknikler deneyerek türü zenginleştirmişlerdir.

Öykü antolojilerine ihtiyacımız var

Şunu rahatlıkla diyebiliriz ki öykü eskisine nazaran çok mesafe kat etti. Fakat öykünün bunca yol almasına rağmen öykü antolojilerinin yol alamaması çok üzücü bir durum. Bu noktada iş hem okuyucuya hem de yazarlara düşmektedir. Okuyucu ile yazar arasında bir iletişimin olması gerekmektedir. Her iki taraf birbirlerinin ne istediklerini bilmelidirler. Hepimizin okuma macerası şahsî olmasına rağmen karşılaştığımız zorluklar, geç tanıştığımız yazarlar, edebî zevkimiz vs. mutlaka bizim ortak yönlerimizi ortaya koyuyor. Bu ortak zevk ve edebi birikim antolojiye olmazsa olmazlık katıyor.

Çoğu defa geç tanıştığımız yazarlar olmuş ve okuyucu olarak buna çok üzülmüşüzdür. İşte bu noktada öykü antolojileri sahneye çıkıp okuyucuya yeni ufuklar, yeni isimler, yeni fikirler, yeni edebi eserler kazandırmalıdır. Türkiye’de maalesef şu ana kadar antoloji kültürü çok iyi gelişemedi. Özellikle öykü sahasında antolojiler sınırlı sayıda mevcut. Hâlbuki Türk edebiyatından ve tabi ki dünya edebiyatından muhtelif öykü antolojilerimizin olması gerekmektedir. Bugün hâlâ edebiyat noktasında Batı merkezli okuyoruz. Elbette Batı edebiyatının birikimini küçümsemiyorum ve bu edebiyatın niteliğinin ne olduğu konusunda bilgi sahibiyim ama Ermeni, Kürt, Afrika, Arap, Güney Amerika, Asya, Baltık gibi dünyanın farklı yerlerindeki edebiyatlardan bihaber olmamız okur için ve tabi ki edebiyat dünyası için çok önemli bir eksik.

Öykü antolojisi konusunda çalışmaların yapılması lazım

Yıllardır öykü antolojilerimiz bir benzerlik içerisindeler. Şu ana kadar yayımlanan antolojiler arasında iyi dikkat edilse belirli farklar görülemeyecektir. Bu sebepten dolayı öykü ile okuyucu arasında da bir ünsiyet peyda olamamıştır. Türkiye okuyucusunun ciddi manada muhtelif öykü antolojilerine ihtiyacı vardır. Aksi takdirde yazar okuduğuyla kalacak, ilminin zekâtını vermemiş olacak; okuyucu ise geleneksel çizgiden okumasına devam edecektir. Yazarlar okura ipin ucunu verirse gayretli okuyucular kendi okuma çizgilerini mutlaka sağlam bir yola oturtacaklar diye düşünüyorum.

Günümüzde, şükür ki yayınevlerinin neşir konusunda gayreti takdire şayan. Hatta öyle bir bolluk var ki insan kitapların arasında kendini kaybediyor ve neyi ne zaman nasıl okuyacağı konusunda hiçbir fikre vakıf olamıyor. Bu nokta-i nazardan baktığımızda edebiyatseverlerin işi hayli zor görünmektedir. Bu sebeple okuyucuya yol göstermek bağlamında yeni öykü antolojilerinin hazırlanması gerekmektedir.

Necip Tosun öykü antolojisi/antolojileri hazırlasa ne güzel olur

Buraya kadar bahsettiğim eksikliklerden muzdarip olmam eminim ki sadece benim dert ve tasam değil, her öykü okuyucusunun, her edebiyatseverin dert ve tasasıdır. Son yıllarda öykü ile ilgili çalışmalarıyla öykü dünyasının gündemine oturan Necip Tosun, çıkardığı eserlerle bir araştırmacı ve yazarın nasıl bir çalışmaya sahip olması gerektiğini de gösteriyor. Tosun’un öykü kuramıyla ilgili çıkardığı kitaplar ve yıllarını öyküye vermesi bize bir öykü antolojisi borcunu göstermektedir bir bakıma. Hiç şüphesiz bu öykü antolojisi ya da öykü antolojileri genç okuyucuların öykü ile olan münasebetini daha da artıracaktır. Dahası şu ana kadar teşekkül eden öykü antolojilerinin ayıbını örten bir çalışma olacaktır. Hiç şüphem yok ki hem Türk edebiyatından hem de dünya edebiyatından (Batı edebiyatı değil) bilmediğimiz nice öyküler ve yazarlar çıkacaktır.

Geç vakitte tanıştığım yazarlar hâlâ bende bir yaradır. Bu yüzden öykü antolojilerinin kıymet ve hüviyeti küçümsenmeyecek kadar büyüktür. Kendisini daima daha iyi yazmaya iten, daha iyi okumaya iten, daha iyi görmeye iten bir yazar olarak Necip Tosun’dan öykü antolojisi ya da öykü antolojileri hazırlamasını istirham ediyorum bir öyküsever olarak. Ortaya çıkacak kitapların tadı daha şimdiden fevkalade görünüyor.

Yunus Sürücü yazdı