“Kütüphane” dendiğinde hepimizin zihninde hemen hemen aynı görüntü canlanır. Büyük ve uzun raflar, okuyuculara sırtlarını dönmüş kitaplar, sessiz bir ortam, okuma, ders çalışma, araştırma yapma bölümleri ve kitap arasında dolaşan kitap tutkunları. Aşağı yukarı böyledir kütüphanemizin halleri.
Son yıllarda uygun çalışma ortamı bulamayanların sınavlara çalışılmak için en gözde mekânları haline gelmeye başladı kütüphaneler. Defterini, kitabını alıp sınavlara hazırlanmak isteyenler kütüphanelerin sessiz ortamını tercih etmeye başladılar.
Kütüphanelerin, kitaplara en kolay ulaşılan yerler olması gerekirken daha çok ders çalışmak için tercih edilmesi, bir projeyi hayata geçirmek için uygun zeminin oluşmasına vesile oldu. Özellikle çocukları ve gençleri kütüphanelere, kitapların yurduna tekrar kazandırmak için z kütüphane projeleri başlatıldı. Klâsik kütüphane mantığından farklı olarak daha canlı, hareketli ve renkli mekânlar oluşturuluyor. Güncel kitap ve yayınlarla gençlerin kütüphanelere gelmesi amaçlanıyor.
Okullar z kütüphanelerle hayat buluyor
Milli Eğitim Bakanlığı'nın bir projesi olarak okullar hayatın içinde yer alacak, sadece okul saatlerinde değil, okul saatleri dışında da okulun çeşitli imkânlarından herkes yararlanabilecek. “Okullar Hayat Olsun” projesi ile ders saatleri dışında da okulun bilgisayar sınıflarından, kütüphanelerinden herkesin yaraRlanması hedefleniyor. Bu bağlamda okul kütüphaneleri de yeni baştan dizayn edilmeye başlandı.
Bu süreçte z kütüphane kavramı da sık sık telaffuz edilir oldu. Nedir z kütüphane? Zenginleştirilmiş kütüphane anlamına gelen z kütüphaneler; bilgisayar destekli bölümler, e-kitap modülleri, daha renkli ve canlı bölümleri ile okullarda hizmet vermeye başladı. Klâsik kütüphane görünümünün aksine daha rahat ortamlarda kitap okuma, araştırma yapma imkânı sunan z kütüphaneler, kütüphaneye gelenlere nezih bir ortam sunarak okuyucuların daha rahat etmelerine olanak sağlıyor.
Ders saatleri dışında da açık tutulan bu kütüphanelerde araştırma yapmak amacıyla kullanılan bilgisayarlar ve e- kitaplar da özellikle gençlerin kütüphaneleri aktif olarak kullanmalarını hedefliyor. Son yıllarda daha da yaygınlaşan e-kitaplar, günümüz gençlerinin teknolojiyle olan bağlarını koparmadan kitaplara ulaşmalarını da sağlamış oluyor.
Çok da sessiz olmaya gerek yok
Kütüphanelerin en önemli özelliği sessiz oluşlarıdır. Sessizliğin hakim olduğu kütüphanelerde de genelde kitap okumak yerine ders çalışmayı tercih eder gençler. Z kütüphanelerin bir önemli işlevi de sohbet ortamlarının oluşturulması. Belirli zamanlarda kütüphanelere davet edilen yazar ve şairlerin söyleşileri, imza günleri bu kütüphanelerde gerçekleştiriliyor. Böylelikle kitaplar arasında kitapları konuşmak gibi bir güzellik ortamı da gerçekleşmiş oluyor.
Kitap söyleşileri, kitap tahlilleri de z kütüphanelerde sık sık düzenlenmekte. Elinin altında bulunan binlerce kitap arasında dünyasına girdiği bir kitabın tahlilini yapmak gibi bir ayrıcalığı da bu kütüphanelerle tanışanlar yaşıyorlar.
İl halk kütüphanelerinde artık kitapların yanında süreli yayın stantları da en çok ilgi gören bölümlerden. Z kütüphanelerde de birçok süreli yayın takip ediliyor. Özellikle edebiyat dergileri okuyucularıyla buluşturuluyor.
Her şey insanımızı kitaplara biraz daha yakınlaştırmak için. Özellikle gençler daha rahat ve güvenilir ortamlarda bulunsunlar, kitaplarla dolu vakit geçirsinler, kendilerini kitaplardan aldıkları güç ile daha iyi ifade etsinler diye bu tür çalışmalar hız kazandı.
Merkezinde kitap olan her türlü çalışma değerlidir. Okullarımızın hayat bulması için, kapısının sonuna kadar herkese açık olması için artık kütüphanelerimiz zengin içeriğiyle kitap dostlarını bekliyor.
Mustafa Uçurum yazdı
