Penghulu, Malay geleneksel yönetim yapısında kırsal yerleşimlerden sorumlu kişi demek. Rumah Penghulu, yani bu yöneticinin kaldığı evse köyün veya kasabanın en gözde yapısını teşkil ediyor.
Kültür Koruma Vakfı, Kuala Lumpur’un merkezinde Kedah Eyaleti’nden getirdiği bir Penghulu evini sergiliyor. Malay ahşap mimarisinin nadide bir örneği olarak dikkat çeken yapı, iç ve dış mekân özellikleriyle yerli ve yabancı turistlerin ilgi merkezi.
Yapı, tarihi Malay evlerinde olduğu gibi yüksek sütunlar üzerinde yükseliyor. Bunun nedeni sürüngenlerden korunmak, evcil hayvanları beslemek ve gerektiğinde burayı depo olarak kullanmak. Ev birkaç bölümden oluşuyor. Balai adı verilen veranda, giriş bölümü; çalışma ofisinin de bulunduğu bu bölümde misafirler ağırlanıyor, törenler düzenleniyor. Bir diğer bölümse ‘Rumah İbu’ yani ‘evin ana bölümü’, arkada ise mutfak yer alıyor.
Malezya Tarihi ve Kültürel Varlıkları Koruma Vakfı Yöneticisi Intan Binti Muhammed,ev hakkında şu bilgileri verdi: “Bu ev, Abu Saman adındaki Penghulu’ya bir köy muhtarına ait. Bu evin asli mekanı ülkenin kuzeyindeki Kedah eyaleti. Malezya Tarihi ve Kültürel Varlıkları Koruma Vakfı’nın projesi çerçevesinde 1996 yılında tüm özellikleriyle bu ev Kuala Lumpur’a taşındı. Ev ve eşyalardan görüldüğü üzere Abu Saman varlıklı birisiydi. Bu varsıllığın bir diğer göstergesi ise ahşap mimarisinden kaynaklanıyor.”
Penghulu’nun evi uluslararası niteliklerde
Ev, kültürel varlıkları koruma bağlamında, 2000 yılında ‘UNESCO’ Asya-Pasifik Ödülü’ne layık görüldü. Çin işi porselenler, İngiliz krallığına bağlılığın sembolü olarak Kraliçe Elizabeth'in resminin işlendiği tabaklar, Amerikan yapımı duvar saati Penghulu’nun evini uluslararası bir niteliğe büründürüyor. Malay dünyasına ait parçalar da bu zenginliği tamamlayan unsurlar.
Misafir kabul bölümündeki camekânlı vitrinde göze çarpan ‘geleneksel Malay silahları ‘Rencong’lar bunlardan bir kaçı. Evin alt katındaki geniş alanda araç ve gereçlerle kimi uğraşlar anlatılıyor. Malay geleneklerinin bir parçası olan dokuma tezgâhı burada bulunuyor.
Balıkçı teknesinin başucundaysa, Patani gibi Malay dünyasının değişik bölgelerinde de rastlanan mucizevî kuş süslüyor. Kuş, bölgenin ahşap işçiliğindeki zenginliğini ortaya koyuyor.
Bahçede de nehir boylarına kurulu Malay dünyasının yerleşim yerlerinde yaygın olan balıkçılığı hatırlatan bir ağ var. Bir başka köşede odun ateşinde yemek hazırlamak için kullanılan kazanlar bulunuyor.
‘ASEAN adlı kurum tarafından ‘en iyi korunan yapı' alanında 2003'de ödüle layık görülen Penghulu evi 1930’lı yıllara ait sosyal ve mimari özellikleriyle Kuala Lumpur’a renk katıyor.
Mehmet Özay haber verdi
