Mahir İz'e göre her münevverin mutlaka okuması gereken kitaplar

Mahir İz, yüzlerce kimsenin hayatında yer etmiş, dönemi anlatan hatıratlarda kendine muhakkak yer bulmuş abide bir şahsiyet. Şahsen, hep böyle kimselerin kütüphanelerini merak ederim. Bu abide şahsiyetlerin yakınında bulunmuş kimselere ilk iş kütüphanelerinin ahvalini sorarım, eğer vefat etmişler ise kitapların akıbetlerini. Mahir İz de kitaplarını merak ettiklerimdendi. Bir kitapta (İsmail Özdoğan’ın “Dem Bu Demdir Demlen Bu Demden” adlı hatıralarında) karşıma Mahir İz’in aslında elinde pek de kitap bulundurmadığı bilgisi çıktı.

Mahir İz kendisine gelen kitapları etrafındakilere hediye edermiş. Elinde kitap tutmaması küçükken babasını yanan evleri önünde görmesinden. Mahir İz’in babası oldukça mühim bir adam ve çok güzel bir kütüphaneye malik. Bir gün babasına haber etmişler, sizin sokakta yangın var diye. Babası telaşla koşmuş sokağın başında yananın kendi evleri olduğunu görmüş. Bir tek “Kitaplarım!” demiş, başka hiçbir şey dememiş.

Kendisinin her Türk münevverinin okumasında büyük faydaları olan bir kitap listesi var imiş. İsmail Özdoğan’ın bahsi geçen hatıratında, İsmail Güleç tarafından aktarılan bu liste mevcuttu, buraya alalım. Liste dört parçalı: Dini Eserler, Edebi Eserler, Genel Kültür Eserleri, Tarihi Eserler.

Dini eserler:

Mahir İz – Tasavvuf

Hamidullah’ın bütün kitapları

A. Kemal Belviranlı - İslam Prensipleri ve Peygamberimiz Efendimiz

Mahmud Hakkı - Halid b. Velid

Bekir Topaloğlu - İslam’da Kadın

Muhammed Ebu Zehre - İslam’da Sosyal Dayanışma

Gazali’nin eserleri

Ali Özek - İslam’da İbadet

Abdullah Öztemiz Hacıtahiroğlu - Dini Şiirler Antolojisi

Mehmet Vehbi Efendi’nin tefsiri ve Ahkam-ı Kuraniyye’si

Hasan Basri Çantay ve Ömer Nasuhi Bilmen’in mealleri, Hukuk-ı İslamiye Kamusu ve Muvazzah İlm-i Kelâm

Eşref Edip - Asr-ı Saadet

Şirvanî - İslam’da Siyasi Düşünce ve İdare

Ebu’l Hasan en-Nedvî - Müslümanların Gerilemesi ile Dünya Neler Kaybetti ve Hazreti Peygamber’in Yolu

Ömer Rıza Doğrul - Kuran Nedir

Enver Kuraşî - Faiz Nazariyesi ve İslam

Zübeyir Sıddık - Hadis Edebiyatı Tarihi

Mahmud Ebussuud - İslami İktisadın Esasları

Osman Keskioğlu - İslam Hukuku

Muhammed Ebu Zehre - İmam-ı Azam Ebu Hanife ve Riyazu’s-Salihîn

Seyyid Kutup’un kitapları

Muhammed Kutup’un kitapları

Mevdûdî’nin eserleri

Rahmi Baban - İlim-Ahlak-İman ve Allah Vardır.

Edebi eserler:

Mehmet Akif – Safahat

Necip Fazıl - Ahşap Konak ve Reis Bey

Ali Ulvi Kurucu - Gümüş Tül ve Alevler

Abdullah Öztemiz Hacıtahiroğlu - Sessiz Gürültü

Necla Pekolcay - İslami Türk Edebiyatı

Yahya Kemal Beyatlı - Aziz İstanbul ve Kendi Gök Kubbemiz

Namık Kemal - Gülnihal ve Vatan Yahut Silistre

Ahmet Hamdi Tanpınar - Beş Şehir ve Huzur

Nurettin Topçu – Taşralı

Cengiz Dağcı’nın romanları

Ergun Göze - Meşhurların Son Sözleri

Peyami Safa - Matmazel Noralinya’nın Koltuğu ve Fatih-Harbiye

Samiha Ayverdi’nin eserleri

Tarık Buğra - Ayakta Durmak İstiyorum

Ahmet Hikmet Müftüoğlu – Çağlayanlar

Ömer Seyfettin - Eski Kahramanlar

Ahmet Kabaklı - Türk Edebiyatı Tarihi

Fahri Ersavaş - Hamasi şiirler Antolojisi

Genel kültür eserleri

İlhan Egemen Darendelioğlu - Türkiye’de Komünist Hareketleri

Kadir Mısıroğlu - Sarıklı Mücahitler

İsmail Hami Danişment - Garb Medeniyetinin Membaı Olan İslam Medeniyeti, Eski Türk Seciye ve Ahlakı ve İstanbul’un Fethinin Medeni Kıymeti

Hitler - Komünistler ve Beynelmilel Yahudi

Necip Fazıl - Büyük Mazlumlar, Türkiye’de Komünizm ve Köy Enstitüleri ve İdeolocya Örgüsü

Abdülmecit Belli - Adalet Mülkün Temelidir

Osman Turan - Türk Cihan Hakimiyeti Mefkuresi Tarihi ve Türkiye’de Siyasi Buhranın Kaynakları

Tahirü’l Mevlevi - Müslümanlıkta İbadet Tarihi

Cevat Rifat Atilhan - Masonluk, 31 Mart Vakası ve diğer eserleri

Ergun Göze - Peyami Safa-Nazım Hikmet Kavgası, Kadir Mısıroğlu Amerika’daki Zenci Müslümanlık Hareketi

Nurettin Topçu’nun tüm eserleri

Ahmet Çiftçi - Komünizmin Maskesi Sosyalizmdir ve Ortak Pazar

Bekir Berk - Dünya Anayasalarında Din

Mustafa Sıbai - İslam’da ve Müslümanlara Göre Kadın

Ali Fuat Başgil - Gençlerle Başbaşa

Saadet Bektöre - Volga Kızıl Akarken "Volga Kızıl Akarken"

Nizamettin Nazif Tepedelenlioğlu - Sultan II. Abdülhamit ve Osmanlı İmparatorluğunda Komitacılar ve Ordu ve Politika

Mümtaz Turhan - Garplılaşmanın Neresindeyiz

Kadircan Kaflı - Türkiye’nin Kaderi

Mehmet Kaplan - Büyük Türkiye Rüyası

William J. Lederer-Eugene Burdick - Kızıl Karıncalar ve Çirkin Amerikalı

U. T Hsu - Gizli Mücadele.

Tarihi eserler:

M. Asım Köksal - Hz. Muhammed ve İslam Tarihi

Vecdi Bürün - Nasıl Öldüler

Yılmaz Öztuna’nın eserleri

Kadir Mısıroğlu - Yunan Mezalimi, Lozan Zafer mi, Hezimet mi

Necip Fazıl - Sultan Abdülhamit ve Vahideddin

İsmail Hakkı Uzunçarşılı - Osmanlı Devletinin İlmiye Teşkilatı

İsmail Hami Danişment - İzahlı Osmanlı Tarihi Kronolojisi

Abdullah Taymaz - Rus İhtilalinden Hatıralar.

Bu kitaplar pek tabii 60-70 kuşağını besleyen eserler ancak bugün için söyleyecek şeyleri hâlâ mevcut. Ancak mesela İsmail Hami Danişment gibi bir fikir adamının eserlerinin bugün (İzahlı Osmanlı Tarihi Kronolojisi dışında) erişilebilir olmaması hakikaten büyük bir kayıptır.

Okuma ve kitap listelerinin havada uçuştuğu bu dönemde neredeyse 50 sene evvelinden Mahir İz’in tavsiyelerini de göz ardı etmeyin derim. Çünkü Türkiye’nin bir dönemini (ve dolayısıyla bugününü) anlamlandırmak için bu eserlere başvurmak oldukça elzem.

M. Murtaza Özeren

Güncelleme Tarihi: 07 Ekim 2018, 14:34