İstanbul’u Keşfetme Vakti!
Fatih Sultan Mehmet Vakıf Üniversitesi (FSMVÜ), İstanbul’un tarihi ve kültürel mirasını hazırladığı arşiv niteliğindeki eserlerle ölümsüzleştiriyor. İstanbul Kalkınma Ajansı’nın (İSTKA) desteği Fatih Sultan Mehmet Vakıf Üniversitesi (FSMVÜ) yürütücülüğünde gerçekleştirilen “İstanbul’un Seyyahı Seyyah’ın İstanbul’u”[1] projesi kapsamında hazırlanan ve editörlüğünü Musa Duman ile Zeynep Kevser Şerefoğlu’nun üstlendiği “Evliya Çelebi’nin İzinde İstanbul Rotaları” isimli kitap, raflardaki yerini aldı.
Medeniyetin İzleri…
FSMVÜ Yayınlarından çıkan, 160 sayfa ve 5 bölümden oluşan kitap, Evliya Çelebi’nin hayatı ve eserleri hakkında bilgi vererek başlıyor. Kitaba eşlik eden matbu harita İstanbul’u deneyimlemek isteyenlere tarihi yolculukta rehberlik ediyor. Ayrıca eser, Roma, Bizans Osmanlı başta olmak üzere birçok dinin, kültürün ve medeniyetin izlerini barındıran İstanbul’un zengin birikimine mekânsal ölçekte de bir bakış açısı sunuyor.
800 Mekân Keşfedildi
Proje Koordinatörü Dr. Öğr. Üyesi İlhami Danış, projenin doğuşu hakkında şu bilgileri verdi:
“Evliya Çelebi, bir rüyadan ilham alarak başladığı seyahatinin tüm süreçlerini 10 ciltlik Seyahatnâme adlı eserinde kaleme almıştır. 17. yüzyıl şehirlerine dair birçok detayı paylaşan eserin ilk cildini ise İstanbul’a ayırmıştır. Doğup büyüdüğü İstanbul’un mahallelerini, sokaklarını, surlarını adım adım gezen Evliya Çelebi, 17. yüzyıl İstanbul’unun sosyal, kültürel ve mimari dokusunun adeta fotoğrafını çekmiştir. Çalışmalarımız kapsamında Evliya Çelebi’nin eserlerini tarayarak 800 mekân ve yer tespit ettik. İlk etapta 80 mekânı gezi rotası olarak işaretledik. Böylelikle projenin ilk çıktısı olarak ‘Evliya Çelebi’nin İzinde İstanbul Rotaları’ adlı bu kitap hazırlandı.”
İstanbul’un Değişimi ve Dönüşümü
Kitapta yer alan 80 mekânın MapHub ve ArcGIS üzerinde konumlarının belirlendiği ve fiziki harita üzerinden rotalarının da çizildiğini dile getiren İlhami Danış, “Artık İstanbul’u keşfetme ve Evliya Çelebi’nin İstanbul’unu ve günümüze kadar olan dönüşümlerini ve değişimlerini keşfetme zamanıdır.” diyerek kitabın önemini vurguladı.
Neden İstanbul?
Dr. Öğr. Üyesi İlhami Danış, sözlerini şöyle sürdürdü:
“Bu güzide şehirde yaşamanın sorumlulukları var. Roma, Bizans, Osmanlı ve Türkiye’nin birikimleri ile birçok dinin, kültürün, medeniyetin izlerini barındıran, kadim, bir tarihe ve zengin bir kültüre sahip bu şehirde yaşayanlar olarak İstanbul’a her daim borcumuz var. Bu borç ancak şehrin tarihine, kültürüne, mimarisine, sokaklarına, sosyal dokusuna, tüm unsurları ile şehrin kendisine sahip çıkmak, onu yaşatmak ve gelecek nesillere taşımakla ödenebilir.”
Kitap ve matbu haritanın devamı olarak, Evliya Çelebi'nin İstanbul anlatısında yer alan 800 mekanın ilk aşamada 102 tanesi dijital harita haline getirildi. Haritaya ulaşmak için: https://evliyacelebi.fsm.edu.tr/duyuru/Evliya-Celebinin-Istanbul-Anlatilari-Dijital-Haritalandirildi2023-04-03-12-23-26pm
[1] “İstanbul’un Seyyahı, Seyyah’ın İstanbul’u” projesi, 15 Şubat 2022- 14 Mart 2023 tarihleri arasında 90 öğrenci ile 9 eğitmen tarafından gerçekleştirildi. Proje kapsamında kısa film atölyesi, animasyon atölyesi, yaratıcı yazarlık atölyesi olmak üzere üç ayrı atölyede eğitim çalışmaları düzenlendi. İstanbul gezilerine katılan ve atölyede şehir odaklı metin kurgulamayı öğrenen öğrencilerin kaleme aldıkları yazılar ise “Genç Seyyahların Kaleminden İstanbul” kitabında toplandı.