https://www.ktpkitabevi.com/urun/devleti-aliyyeeden-gunumuze-hat-sanati
Doç. Dr. Süleyman Berk takip edilmesi gereken bir sanatkâr… Üniversitede; Yalova Üniversitesi’nde hoca, Firuz Ağa Camii’nde hatip… İmam, vaiz, müftü, hattat, hat hocası, fotoğrafçı, okuryazar, hezârfen bir şahsiyet…
Sultanahmet ve civarındaki pek çok caminin duvarlarında, mihrabında “Süleyman” ketebeli sülüs, celi sülüs levhalar görürsünüz… Hat sanatına vâkıf bir adam Berk Hoca… Vâkıf ve vakfeden bir âdem, Üstad Mustafa Rakım uzmanı o.
Celi sülüs, sülüs, nesih ve rik’a nevilerini yazıyor
Birileri, Mustafa Rakım üstadın eserlerini Dubai’ye kaçırmakla meşgul olup dururken o “Rakım mesleği”ni efradını cami ayarını mani bir şekilde icra etme gayretinde bulunuyor. Zeytinburnu Kültür Merkezi’nde yüreğinde hokka ve kalem sevdası olanları sülüs ve nesih yazı nevilerinin incelikleriyle tanıştırıyor. Dr. Berk, üniversite tahsili çağındaki gençlerin irfanına ilave katma değerler arz etmekle meşgul olup kamış kaleminden celi sülüs, sülüs, nesih ve rik’a sesleri de alıyor.
“Devleti Aliyye’den Günümüze Hat Sanatı” serlevhasıyla geçtiğimiz aylarda yayınlanan kitapta, Doç. Dr. Süleyman Berk’in bu alandaki 25 yıllık tetebbuatı ve alın teri bulunuyor.
Doç. Dr. Berk, hat sanatının 14 asır boyunca geçirdiği evrelere ve kat ettiği mesafeye kitabında kuvvetli bir ışık tutuyor. Süleyman Hoca, taliplilerine yönelik olarak da kitabının satır aralıklarında hat yazı sanatı, malzemeleri ve hat sanatının lider hattatlarıyla ilgili gerekli bilgileri de arz ediyor.
Dr. Süleyman Berk’in kitabında Şeyh Hamdullah, Hafız Osman Efendi, Ahmed Karahisari, Mustafa Rakım Efendi ve Sami Efendi gibi ekol sahibi hattatların sanat ve estetik dünyalarına dair büyükçe bir pencere açıyor… Okuyucu, sanat sevdalısı, mezkûr pencereden kendisine selâm veren celi talik “hû”lara dokunuyor, “vav” kayıklarına biniyor, güzel gözlü “he”lerin içerisine girerek “Medresetü’l-Hattatitin”e talebe oluyor!
Hem kamış kalemiyle, hem de klavyesiyle hat sanatı literatürüne hizmet ediyor
Kitabın müellifinin öznesinde, hat ve geleneksel sanatlar bulunan pek çok çalışması mevcut. Doç. Dr. Berk, Merhum Ali Alparslan gibi, Prof. Dr. Muhittin Serin gibi, Prof. Dr. Hüsrev Subaşı gibi hem kamışkalemiyle hat sanatının hizmetinde bulunuyor, hem de klavyesinden dökülen satırlarla bu alanda kitaplar telif ediyor…
Son cümleye, “Devlet-i Aliyye’den Günümüze Hat Sanatı” ile birlikte eklememiz gereken kitaplarının isimleri şöylece dahil edebiliriz: “Hattat Mustafa Rakım Efendi”, “Eyüplü Hattatlar”, “Hat Sanatı”, “Zamanı Aşan Taşlar”, “Vefatının 35. Yılında Hattat Necmeddin Okyay”, “İstanbul’un 100 Hattatı”.
Yazıyı biliyor, yazdığını yaşıyor…
Hat sanatının irfanına eskimez zamanların hattatlarının tercüme-i hallerini, sanat zevklerini, yazı neşelerini taşıma sevdasında olan Doç. Dr. Süleyman Berk yazıyı biliyor, yazdığını yaşıyor ve yaşadığını yazıyor…
Süleyman Berk kitabında, hat sanatının tarih boyunca geçirdiği uğraklara ışık tutuyor. Ayrıca meraklısı için yazı sanatı ve malzemeleri, yazı sanatının öncü hattatlarıyla ilgili gerekli bilgileri aktarıyor.
Kitapta, tarih boyunca ortaya konulmuş yazı sanatının güzel örnekleri yanında günümüz hattatlarının eserlerine de yer veriliyor. Bundan başka hat sanatının öğretiminde elzem olan rik'a meşkleri, Hattat Mustafa Halim Özyazıcı'nın rik’a kalemi örnekliğinde aktarılıyor. Kitapta ayrıca sülüs-nesih yazının zirve ismi Hattat Mehmed Şevkî Efendi'nin meşkleri ile birlikte, celî sülüs yazının klasikleri arasında sayılan Hattat Sâmi Efendi'nin “Yeni Cami Sebîli” kalıpları da yer buluyor.
Osmanlı hat sanatı geleneğinin okuyucuların bilgisine tam olarak aktarılmadığını kanaatinde olan Doç. Dr. Süleyman Berk’i, geçtiğimiz günlerde Zeytinburnu Kültür ve Sanat Merkezi’nde, doçentlik mülakatlarının hemen öncesinde ziyaret ettim.
Osmanlı Türkçesine vukûfiyeti önemseyen, Arapçanın yanında İngilizce lisanına da vakıf olunması gerekti kanaatinde olan muhatabım, hasbıhalimizde hat sanatı araştırmacılarının kadim eserleri okumalarını, bu alanda yeni çıkan kitapları ve yayınlanan makaleleri takip etmelerini ve arşiv çalışması yapmalarının elzem olduğunu belirtti…
Bu husustaki netice-i meramımız şöyle olsun: Süleyman Berk ve son kitap çalışması muhtemelen bir asır sonra “Menâkıb-ı Hünerverân”, “Tuhfe-i Hattâtîn”, “Son Hattatlar”, “Mizânu’l-Hatt”, “Devhâtü’l-Küttâb”, “Medeniyet Âleminde Yazı ve İslâm Medeniyetinde Kalem Güzeli” gibi eserler ve müellifleriyle birlikte hayır ve rahmetle yâd edilecektir.
İbrahim Ethem Gören yazdı
