Kamerunlu Mohamed Pagna dil bilimi üzerine doktora yapan bir İngilizce öğretmeni. Birkaç aydır Türkiye’de bulunan Pagna ile Kamerun’un ne demek olduğundan oradaki İslami hayata kadar birçok şey üzerine kısa bir söyleşi gerçekleştirdik.
Öncelikle sizi kısaca tanımak isteriz.
İsmim Mohamed Pagna. Kamerunluyum. Kamerun’da İngilizce öğretmenliği yapıyorum. Yaklaşık 150 tane öğrencim var. Üniversiteyi University of Yaounde I’de okudum. Onun dışında dil bilimi üzerine doktora yapıyorum. 28 yaşındayım ve 7 aydır da Türkiye’deyim.
Türkiye’ye gelme amacınız nedir?
Dil bilimcisi olarak Türkçe ile yakından ilgileniyorum. Kamerun’da Türklerle çalışıyorum, bu nedenle Türkçe öğrenmek istedim. Fransızca ve Türkçeyi karşılaştırarak bir makale hazırlıyorum. Türkçe ile ilgili çeşitli araştırmalar yapıyorum. Türkçe öğrenirken şunu fark ettim, Türkçe’de bizim kendi dilimizde kullandığımız bazı kelimelerin karşılığı yok. Bu konuda Türkçe’ye bir katkı da sağlamak istiyorum.
Örnek verebilir misiniz?
Mesela uluslararası bir yemek olan plantien yemeğinin Türkçe’de hiç karşılığı yok. Bir de Türkçe’de “–syon” ile biten ve İngilizce’den dilinize geçen çok kelime var. Bunların Türkçe’deki karşılıkları bile İngilizce aslında.
Gelelim Kamerun’daki İslami hayata… Müslümanlar Kamerun’da nasıl yaşar?
Kamerun’da Müslüman olmak çok kolay değil aslında. Nüfusun büyük çoğunluğu Hristiyan ve ateist. Bazı büyük şehirlerde Müslüman sayısı fazla, fakat ülke geneline baktığınızda Müslüman nüfusu çok düşük. Büyük şehirlerde beş ya da altı camiye rastlayabilirsiniz. Mesela benim yaşadığım yer olan Yaounde’de Müslüman olarak yaşamak biraz zor. Mesela Ramazan ayında camiye gitmek çok zor oluyor çünkü cami mesafeleri uzak oluyor.
Yahudi nüfus var mı Kamerun’da?
Çok az sayıda Yahudi var.
Müslüman oranı nedir?
%30 oranında Müslüman var ülke genelinde. Müslümanlar genelde kuzey bölgelerde oturuyorlar.
Peki, üniversitelerde İslamiyet’e dair herhangi bir çalışma yapılıyor mu?
Üniversitede neredeyse hiç yapılmıyor, fakat öğrenciler kendi arasında az da olsa çalışmalar yapıyorlar. Çünkü Müslümanlar genelde üniversiteye gitmiyorlar. Daha çok Kur’an-ı Kerim eğitimi alıyorlar. Bunun için de üniversiteye gitmek yerine Kur’an kurslarına gidiyorlar. Üniversiteye giden çok az sayıda Müslüman öğrenci var. Mesela benim bulunduğum bölgede benim gibi doktora yapan başka hiç Müslüman öğrenci yok.
Bu oldukça zor bir durum…
Evet, kesinlikle öyle. Mesela bir proje için, bir öğretmenlik okulu için doktora yapan Müslüman öğrenci aradım ama hiç bulamadım. Hepsi Hristiyandı.
Türkiye’den Kamerun’a okumak için gelen var mı peki?
Evet, çok öğrenci var. Hatta benim öğrencilerim de Türk.
Biraz sosyal hayattan bahsedelim. Müslüman müzik grubu var mı Kamerun’da?
Herkesin tanıdığı biri yok aslında, orada da Türkiye’deki gibi Maher Zain gibi müzisyenler dinleniyor.
Peki Müslüman yazar olarak kimler öne çıkıyor Kamerun’da?
En ünlü Kamerunlu gazeteci yazarlarımızdan biri İbrahim Şerif’tir.
Kamerun’da mezhep çatışması durumu yaşanıyor mu?
Evet, vahhabiler, tijaniler birbirleriyle çatışıyorlar. Aslında buna şu açıdan bakabiliriz. Afrika fakir bir bölge olduğu için her kıtadan, her ülkeden değişik inanışlara sahip insan geliyor. Mesela insanlar para için Şii olabiliyor.
Hazır bir dil bilimcisi bulmuşken Kamerun kelimesinin karşılığını öğrenebilir miyiz sizden?
Kamerun Fransızca’dan gelen bir kelime. Fransızca’da Kameruna “karides” demek. Burada karidesli bir nehir var, o nedenle ülkeye Kamerun ismini vermişler.
Kamerun’la ilgili ilginç şeyler öğrendik, çok teşekkür ederim röportaj için.
Ben teşekkür ederim.
Hatice Sarı konuştu
