Dünyanın önde gelen tarihçilerinden İslam Bilim Tarihi Araştırmacısı Prof. Dr. Fuat Sezgin, 94 yaşında hayatını kaybetti.
Fuat Sezgin kendisiyle yapılan bir röportajda “Müslümanlar için bilimler tarihi okumak, su içmek gibi, hava almak gibi zarurettir. Türkiye’de ilmin müesseseler kontrolünde yürütülmesi gerekiyor. Bilimler tarihi konusunda şimdi bir uyanış var ama bu başka yönlere kayabilir. Bunun müesseseler kontrolünde yürümesi lazımdır.” demişti.
Fuat Sezgin ve talebeleri, aylardır hocanın Almanya'dan Türkiye'ye getirilirken Frankfurt Havalimanı'nda Alman yetkililerce alıkonulan kütüphanesinin peşindeydi. Kitaplar Alman gümrüğü tarafından alıkonulmuş, hocanın daha önce çalıştığı enstitüye tekrar getirilerek mühürlenmişti. Kitapların yanısıra hocanın 18. cildini yazdığı Arap İslam Bilimleri Tarihi'ne dair müsveddeler ve hocanın kişisel notları da halen bu mühürlü odada tutulmakta. Hocanın kitapları Gülhane'de Prof. Dr. Fuat Sezgin İslam Bilim Tarihi Araştırmaları Kütüphanesi'ne konulacaktı. Hoca kendisiyle yapılan bir röportajda “Benim çocuklarım” dediği talebelerine, öğrencilerine de şöyle sitem etmiş: “Benim çocuklarım! Kültür vakıflarını, başkanlıkları, Kültür Bakanlığı’nı sıkıştırınız, kapılarını aşındırınız, hatta kapılarını kırınız! Ne olur şu kitabımın tercümesini yaptırınız. Birkaç asırda yazılacak kitabı 60 sene yazdım. Ölmeden önce bunu görmek istiyorum!” demişti.
Hocamıza Allah'tan rahmet, ailesine ve ilim camiamıza başsağlığı dileriz.
Fuat Sezgin'in cenazesi yarın (1 Temmuz Pazar) öğle namazını müteakiben Fatih Camii'nden kaldırılacak.
Dünyabizim Ansiklopedisi'nde Fuat Sezgin'e dair çıkan yazılar için tıklayınız: //www.dunyabizim.com/3909/fuat-sezgin/tags
Fuat Sezgin kimdir?
Fuat Sezgin, 24 Ocak 1924 tarihinde Bitlis'te dünyaya geldi. 1943-51 yılları arasında İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Şarkiyat Enstitüsü'nde, "İslami Bilimler ve Oryantalizm" alanında otorite sayılan Alman oryantalist Hellmut Ritter'in yanında öğrenim gördü.
Öğretmeninin bilimlerin temelinin, "İslam Bilimleri"ne dayandığını söylemesiyle bu alana yönelen Sezgin, 1951 senesinde İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi'ni bitirdikten sonra, Arap Dili ve Edebiyatı üzerinde doktora yaptı.
1954'te Arap Dili ve Edebiyatı Bölümü'nde, "Buhari'nin Kaynakları" adlı doktora tezini tamamlayarak doçent oldu. Bu teziyle o, hadis kaynağı olarak İslam kültüründe önemli bir yere sahip olan Buhari'nin, bilinenin aksine sözlü kaynaklara değil, "yazılı kaynaklara dayandığı" tezini ortaya attı. Bu yazılı kaynakların, İslam'ın erken dönemine hatta 7. yüzyıla kadar geri gittiğini ortaya koydu. Söz konusu tez, Avrupa merkezli oryantalist çevrelerde hala tartışma konusudur.
Fuat Sezgin, 1960 cuntacılarınca, "Zararlı Profesör" safsatasıyla üniversiteden atıldı. 1961 senesinde, 36 yaşındayken Türkiye'yi terk etmek zorunda kaldı.
1960–61 yıllarında, Almanya'ya giderken yanına, kıyafetlerinin dışında, sadece iki bavul dolusu fiş ve belge alabildi. Önce Frankfurt Üniversitesi'nde misafir doçent olarak dersler verdi. 1966 senesinde profesör oldu. Bilimsel çalışmalarının ağırlık noktası, "Arap-İslam Kültürü" nün, "tabii bilimler tarihi alanı"dır. 1961 senesinde fişlerle başladığı çalışmaları, zaman ilerledikçe ona ün kazandırdı. 1978 senesinde "Kral Faysal" ödülünü kazandı. Bu vesileyle Arap dünyasının devlet adamlarıyla tanıştı ve aklından geçen büyük projeyi onlara aktarma imkanı buldu. Düşüncelerinin destek görmesiyle, Fuat Sezgin, 1982 senesinde, J.W.Goethe Üniversitesi'ne bağlı Arap-İslam Bilimleri Tarihi Enstitüsü'nü ve 1983'de de buranın müzesini kurdu. Enstitü'ye bağlı olarak kurduğu müzede, Müslüman bilginler tarafından yapılmış aletlerin ve bilimsel araç ve gereçlerin, yazılı kaynaklara dayanarak yaptırdığı örnekleri sergilenmektedir.
İstanbul Gülhane Parkı içindeki Has Ahırlar Binası'nda, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan tarafından açılan "İslam Bilim ve Teknoloji Tarihi Müzesi"yle, Türk insanı onu çok daha yakından tanıma fırsatı buldu. Müslüman bilim adamlarının buluşları, şu an Gülhane Parkı'ndaki İslam Bilim ve Teknoloji Tarihi Müzesi'nde sergilenmektedir.
