Emperyalist güçlerin çıkarları doğrultusunda kutuplaşan Avrupa ülkeleri, aralarında antlaşmalar yaparak yavaş yavaş saflarını belirlerler. II. Abdülhamit döneminde Almanya ile yakınlaşma politikaları, İstanbul-Bağdat demiryolu yapımı imtiyazının Almanlara verilmesi, sonradan yönetimde söz sahibi olan Enver, Talat ve Cemal paşaların birer Alman hayranı olmaları, bizi bu savaşta Almanya yanında olmak zorunda bırakır. I. Dünya Savaşı öncesi Avrupa'daki siyasi gelişmeler, devletler arası kutuplaşmalar, bu kutuplaşmaların nedenleri kitapta önsöz olarak yer alır.

İz Yayıncılık tarafından yayınlanan General Allenby'nin Hatıratı adlı kitap Dr. Faruk Yılmaz tarafından hazırlanmış. İngiliz ünlü casusu Lawrence'in, General Allenby'nin, Falih Rıfkı Atay'ın ve general Ali İhsan (Sabis)'in anılarından derlenmiş akademik düzeyde bir kitap. General Allenby'nin Hatıratı Arabistan, Suriye ve Filistin'in Osmanlı'dan kopuş hikâyesidir aslında. Zira o dönem cephedeki olaylara detaylı bir şekilde yer verilmiş.

İngiliz casus Lawrence'in Arapları Osmanlı'ya karşı ayaklandırması, Osmanlı ordusu içinde bulunan Arap kökenli askerlerin oluşturduğu bu ayaklanmaların arkasındaki gizli Arap örgütlerinin rolü anlatılmış. Ayrıca II. Abdülhamit'in tahtan indirilmesi ile yönetimde söz sahibi olan Jön Türklerin tutumlarının, bu ayaklanmalardaki önemi vurgulanmış.

Ermeni doktorların zulmü

İngilizlerin Mısır'daki esir kamplarında Türk esirlere karşı yaptığı işkencelere de yer verilmiş. Esirlere yiyecek konusunda zorluk çıkaran İngiliz askerleri, esirlerin paralarını alarak onlara daha da zor ve sıkıntılı günler yaşatmışlardır. O sıcakta kokmuş beygir ve katır eti yemeye zorlanan esirlerin durumları gözler önüne serilmiş.

Abbasiye hastanesinde Ermeni doktorların, esirleri türlü bahanelerle hastaneye yatırarak sözde ameliyatlarıyla esirlerin gözlerinin oyulması kitapta en çarpıcı bölüm olarak dikkat çekiyor. Bu insanlık dışı uygulamalar insanın etlerini diken diken etmeye yetecek türden...

(+)

Savaş sırasında İngiliz sinsiliğine de değinmiş yazar Dr. Faruk Yılmaz. Türk hükümeti ile müzakerelere başlandığı yalanını uydurarak askerlerimizin düzenini bozmaya çalışan İngilizlerin, hazırladıkları bu bildirileri uçaklardan atarak fesat çıkarma gayretinde olmaları kitapta diğer dikkat çeken satırlar arasında.

General Allenby'nin savaş raporu

General Allenby'nin hatıratı aslında savaş sonrasında hazırladığı ve bu savaşlar sırasında neler yaptığıdır.  Cephelerdeki planlarına, komutanlarına, ordusuna, verilen emirlerin askerler tarafından yerine getirilişine ve yapılan tüm uygulamaların sonucuna kadar her detaya yer veren General Allenby, ayrıca Arap ordusunun yardımlarını da anlatır bizlere...

Kitabın son bölümü ise o döneme ait fotoğraflardan oluşuyor. Okuyucusuna nadir bulunan fotoğraflardan oluşan geniş bir albüm de sunan bu kitap, okurken sizleri o günlere götürecek.

Şakir Gönülce yazdı