Durres, kafeterya ve lokantaları, limanı ve Arnavutluk için ölen birçok ünlü simanın anıtlarıyla donatılmış bir şehirdir. Roma'dan Osmanlı'ya kadar uzanan tarihî eserlere ev sahipliği de yapan Durres, İtalya'nın Bari şehrinin tam karşısında M.Ö. 627'de kuruldu. İtalya’ya sadece 72 kilometre mesafede olması nedeniyle bir zamanlar kaçak göçmenlerin istilasına uğradı. Kaçak göçmen meselesi, günümüzde Bari Limanı ile Durres arasında gün boyu sefer yapan feribotlar sayesinde kısmen aşılmış görünüyor. Durres'in simgelerinden biri de şehrin merkezinde bulunan tarihî kaledir. Kale'nin hemen eteklerinde yer alan parkta ise şehirde sıklıkla rastlanan heykeller bulunuyor.
1999'daki Kosova savaşı sırasında 100 binden fazla Kosovalı'ya ev sahipliği yapan şehir, bugün yine en fazla Kosovalı tatilciler tarafından tercih ediliyor. Sıcak iklimi ve serin sularıyla Durres, Balkan ülkelerinin yanı sıra her yıl dünyanın dört bir yanından turist ağırlıyor. Komünizm dönemi boyunca, dünyaya kapalı bir ülke olan Arnavutluk, şimdi Durres gibi sahil şehirleriyle ismini duyurmaya başladı. Bölgedeki Yunan sahilleri ile rekabet edebilmesi için Durres kıyılarına yeni oteller ve turistik mekânlar inşaa ediliyor.
Durres camileri Osmanlı yadigarı
Arnavutluk'un liman şehri Durres, Osmanlı'dan miras kalan çok sayıda tarihî eserle de bilinmektedir. Osmanlı mimarisinden izler taşıyan bu eserler arasında Fatih camisi ve Yeni cami ülkenin önemli ibadethanelerinden. Berat ve Korca camilerinden sonra ülkenin en eski ibadethanesi olan Fatih Camii, Durres şehrinde Osmanlı döneminde dönüştürülen ilk eser olma özelliği taşıyor. 1400'lü yıllarda Fatih Sultan Mehmet'in Arnavutluk’a gelip kilisenin içinde bulunduğu toprakları satın almasının ardından bina, camii olarak kullanılmaya başlandı. Arnavutluk'un komünizm ile yönetildiği yıllarda tüm ibadethanelerle birlikte Fatih Camisi de kapatıldı ve 1990'da komünist rejimin sonlanması ile yeniden ibadete açıldı. Arnavutluk Turizm Bakanlığı tarafından restore edilen Fatih Camisi'nin içi de Türkiye'nin katkıları ile onarıldı. Sonradan eklenen tek minaresi ve sade mimarisi ile dikkat çeken camiyi diğerlerinden ayıran özellik, kubbe yerine çatısının olmasıdır.
Komünizm döneminde kapatılan camilerden bir diğeri de Durres kentinin merkezindeki Yeni camidir. 1938'de inşaa edilen Yeni cami, komünist diktatör Enver Hoca tarafından 1967'de kapatıldı. Durres müftüsü Redi Quku "Enver Hoca bütün camileri kapattığında, bu caminin minaresi de yıkılmıştı. Komünizm döneminden sonra 1994 yılında camimiz tekrar ibadete açıldı. Müslüman cemaatin yardımlarıyla restorasyon çalışmaları yapıldı ve bugünkü durumuna geldi. Yeni cami sadece Müslümanların değil bütün Durresliler'in ve turistlerin ilgisini çekiyor" dedi.
Durres şehrinde yaşayanların yanı sıra Kosova ve Makedonya'nın desteğiyle onarılan cami, halen eski görüntüsüne kavuşmuş değil. Yeni cami Durres'teki sayılı camilerden biri olması dolayısıyla en kalabalık günlerini bayramlarda yaşıyor.
Rina Gurgule bildirdi