İslam tarihi, kültürü ve medeniyeti alanlarında uluslararası çalışmalar yürüten İslam Konferansı Teşkilatı İslam Tarih, Sanat ve Kültür Araştırma Merkezi (IRCICA) önemli bir çalışmaya imza attı. Farklı ülkelerde bulunan en eski mushafları inceleyen IRCICA, hicri 1.yüzyıla ait Kur'an-ı Kerim nüshalarının tıpkı basımını gerçekleştirdi. Hâlen devam eden proje kapsamında bugüne kadar, 5 mushaf nüshasının tıpkıbasımı yayınlandı.
Proje hakkında IRCICA Genel Direktörü Halit Eren'le konuştuk. Projenin 10 yıldan bu yana sürdüğünü ifade eden Eren, sözlerini şu şekilde sürdürdü: “IRCICA 10 yıldır ilk asır mushaflarıyla yani en eski mushaflarla ilgili çalışmalar başlattı. Tabi bizim daha önce de Kur'an-ı Kerim bibliyografya, kataloglarıyla ilgili çalışmalarımız vardı. Ama 2005’ten beri eski mushaflarla ilgili yani ilk asır mushaflarıyla alakalı bir projeyi yürütüyoruz.”
Sanal ortamda da yayınlanacak
Yayımlanan ilk mushaf, aslı Topkapı Sarayı’nda bulunan ve Hz. Osman’a nisbet edilen Kur’an-ı Kerim nüshası oldu. Tıpkıbasımı yapılan eserler arasında asılları Kahire, Yemen ve Paris’te bulunan mushaf nüshaları da var. Mushafların akademik incelemesi ve farklı nüshalarının mukayesesi Diyanet İşleri Eski Başkanı Dr. Tayyar Altıkulaç tarafından yapıldı. Halit Eren, bir ilk olma özelliğine sahip proje hakkındaki sözlerine şu ifadelerle devam etti: “Bugüne kadar böyle bir çalışma yapılmadı. Bu çalışmalar nedir? Baştan sonuna kadar yani Fatiha’dan Nas sûresi’nin sonuna kadar bu mushaflar okundu, tek tek yazıldı, harf harf okundu ve diğer mushafların hepsiyle karşılaştırıldı ve bunlar yayınlandı. Biz Müslüman olarak Kur'an-ı Kerim’in indirildiği gibi korunduğuna inanıyoruz. Kur'an-ı Kerim’de Cenab-ı Allah’ın belirttiği gibi 'Kuran’ı biz indirdik, onu yine biz koruyacağız'. Ancak bu çalışmaları yapmakla bizler bunu ilmen de ispat etmiş olduk. Bu çalışmalarla biz Kur'an-ı Kerim'e, İslam tarihine, kültürüne, kendi kitabımıza, bu kitabın ilk nüshasının tanıtımına hizmet etmiş oluyoruz.”
İngiltere ve Almanya’da bulunan mushafların yayınlanması için de çalışmalar hızla devam ediyor. IRCICA, yürüttüğü bu çalışmayla İslam dünyasından da takdir toplamayı başardı. İlk kez basımı ve yayımı sağlanan bu nadide eserler ilerleyen tarihlerde IRCICA’nın oluşturduğu dijital kütüphanede yayınlanarak sanal ortamda da incelemeye açılacak.
Yusuf Sami Kamadan haber verdi
