Osmanlı hakimiyetine 1382'de girdi Bulgaristan2ın başkenti Sofya. Sofya'yı mimari eserlerle donatan Osmanlı Devleti, bu topraklardan çekildiğinde ardında 32 cami ve mescit, 8 medrese, 15 tekke ve zaviye, 3 imaret, 2 türbe, 13 han ve 7 kervansarayın aralarında bulunduğu toplam 170 eser bıraktı.
Osmanlı izlerini bugüne taşıyan önemli eserlerden biri de Kadı Seyfullah Efendi Camii. Günümüzde şehirdeki ibadete açık olan tek cami "Banyabaşı" adıyla da biliniyor. Hemen yanında 16 yüzyılda inşa edilen hamamın kalıntıları bulunan camiye bu sebeple Banyabaşı Camii de deniliyor. Avrupa'nın en eski camilerinden biri olarak kabul edilen mabedin inşa tarihi ise 1566 olarak kabul ediliyor.
2012'de ülkede yaşanan büyük deprem ve cami önünde yapılan metro kazıları nedeniyle yapı ciddi hasara uğradı. Caminin, Türkiye ve Bulgaristan kültür bakanlıkları arasında imzalanan protokol çerçevesinde restore edilmesine karar verildi. Onarımı da Türk İşbirliği ve Koordinasyon Ajansı Başkanlığı'na devredildi.
Tek bir cami var, o da tamiratta
Bulgaristan Başmüftü Yardımcısı Murat Pingov, caminin tadilatıyla ilgili şöyle konuştu: "Söz konusu restorasyon ve tadilatlara fiilen 2012'de başladılar ve nedeni de 2012'de büyük bir deprem olmuştu ve caminin kubbesi hasar görmüştü. Ondan dolayı da biz TİKA'nın yardımı ve desteğiyle sağlamlaştırma işlemlerini başlatmış durumdayız. Nitekim devam ettikçe dedik ki 'nasıl olsa tamiratlar başlamıştır, gereken iç ve dış cephe temizliğini ve tüm işlemlerini yapalım' dedik. Şu anda dış cephelerini temizleme iskelesi kuruluyor, işler hızla devam edecektir.”
Projede caminin temellerine inildi, kubbedeki çatlaklar giderildi, dış cephenin onarımı ve boyama işlemleri için iskeleler kuruldu. Yıl sonuna kadar caminin içi ve diğer kısımları da aslına uygun olarak restore edilecek. Bulgaristan Başmüftü Yardımcısı Murat Pingov, caminin tadilatı için emek sarfeden herkese teşekkürlerini sunarken sözlerine şu ifadelerle devam etti: "Sağ olsun TİKA bir defa gereken finansmanı sağladı, diğer taraftan da gerekli uzman kişileri de gönderdi. Osmanlı mimarisi çok önemli bir mimari ve Bulgaristan'da maalesef bu mimariden anlayan mimarlar çok az. Şu an danışman olan arkadaşlar, sık sık gelip, gerekli istişareleri bizle yapıp, gereken yardımları sağlıyorlar."
Ülke Müslümanlarının yaşadığı ibadethane eksikliği nedeniyle, Banyabaşı Camii'nin bir an önce eski günlerine dönmesi gerektiğini söyleyen Murat Pingov, son olarak şu ifadeleri kullandı: "Tarih itibariyle Osmanlı'nın çekilişiyle Sofya'da 72 yada 73 cami söz konusu. Ancak zaman içerisinde çeşitli nedenlerle kimileri yıkılmış, kimileri de müze veya başka işlev görmekte. Şimdi 2015 itibariyle tek cami var. Zaten yetersiz ve gitgide ikinci cami ihtiyacı çoğalıyor. Nitekim başmüftülük olarak da, 2002- 2006 yılları arasında ikinci cami projeleri başlatıldı, ancak çeşitli nedenlerle henüz gerekli onaylar alınmadı."
Sevda Dükkancı haber verdi