Görselliğe dayalı magazin, moda, yemek, ev düzenlemesine dair dergilerin daha revaçta olduğu günümüzde ekonomi, politika, tarih ve kültürle ilgili dergilerin varlığını önemli buluyorum. İşte bu önem verdiğim konulara dair İsveç’te dergi araştırırken karşıma hoş bir sürpriz çıktı: Minaret (Minare) dergisi.
Kendisini kültür dergisi olarak tanımlayan Minaret, 2001 yılının başında yayın hayatına başlamış. Derginin ilk editörü ise Dr. Yüksel Peker. 2004 sonuna değin düzenli olarak yayımlanan dergi, 2005 yılını yayınsız geçirmiş, 2006 yılında yeni bir editör, şair Mohamed Omar ile yoluna devam etmiş. Omar’ın editörlüğü 2008 yılının sonunda sona erdirilmiş, bu aynı zamanda derginin de sonu olmuş. Burada ufak bir parantez açıp magazine kaçmadan diyebiliriz ki Omar’ın editörlükten azledilmesinin temel sebebi, aşırı bulunan anti-semitik tavrıdır. Nitekim kendisi de daha sonra bu hususta aşırıya kaçtığını itiraf etmiş.
Dergiye kimler katkı verdi?
Svenska Islamiska Akademien (İsveç İslam Akademisi) tarafından İsveç dilinde basılan dergide öne çıkan konular İslam inancı, düşüncesi, sanatı ve edebiyatı idi. İlk çıktığında yılda 4 defa yayımlanması planlanan dergi, hem Müslüman hem de Müslüman olmayan araştırmacı ve yazarların katkılarından oluşmaktaydı. Dergiye katkıda bulunan meşhur İslamologlardan bazıları Jan Hjärpe, Christer Hedin, ve Ann-Sofie Roald’dır. Bu isimlerden Jan Hjärpe, şu an hayatta olan en tanınmış İsveçli İslamologtur. Nitekim kendisi, bulunduğum şehirdeki üniversite kütüphanesini gezerken İslam dini hakkında bilgi verici eserler arasında gördüğüm az sayıdaki kitabın öne çıkan yazarıdır. Popüler kültür odaklı kitapçıların din bölümünde İslam hakkında bulabileceğiniz bir kaç kitabın yazarı da yine kendisidir. Henüz kendisinin hiç bir kitabını okumamakla birlikte hakkındaki araştırmama binaen diyebilirim ki medya tarafından fazla İslam yanlısı olmakla suçlandığı ya da en azından hoş görülmediği vakıalar mevcuttur.
Minaret dergisinin eski sayılarına internetten erişim mümkün olmadığı için sayılarda yer alan konulara dair detaylı bilgi verememekle birlikte içeriğe dair kısa bilgiler veren internet sayfalarından hareketle sizlerle şunları paylaşabilirim: Derginin 2006 yılındaki 3. sayısında İsveçli imam Abd al Haqq Kielan (Leif Karlsson), İsveç’te kadınlara miras hakkının ancak meşhur kral Birger Jarl (1210-1266) döneminde tanındığına, oysa benzeri hakkın 700 sene evvelinden Peygamberimiz döneminde uygulamaya geçirildiğine dair bir yazı kaleme almış. Aynı sayıda Abd al Muqsit’ın (Kurt Almqvist), “Ufkun Gözü” başlıklı bir makalesi yayınlanmış. Makale, Ivan Agueli’nin İslam ezoterizmi ve bunun Agueli’nin sanatıyla olan ilişkisine dair. 2006 yılındaki ilk sayıda ise Torbjörn Säfve’nin, ki kendisi Ivan Agueli: Özgürlüğün Romanı isimli kitabın yazarıdır, Mekke’de şeytan taşlama sırasında yaşanan olaylara dair eleştirel bir şiiri yer almaktadır.
Zeynep Hafsa Aström yazdı
bu dergiyi bende bulmustum, ilginc bir dergi..