Semerkand dergisinin Kasım 2014 sayısında 'Nasihatler' bölümünde Seyyid Abdülkadir Geylânî Hazretleri'nin nasihatlerinden bir bölüm paylaşılmış. Hemen her eserinde, vaazında nasihatleriyle Müslümanlığımızı geliştirmemiz yönünde telkinlerde bulunan Abdülkadir Geylânî Hazretleri, Semerkand dergisinin yayınladığı nasihatinde doğruluk üzerinde duruyor.

Doğru sözlü olmamız halinde kurtuluşa ereceğimizi müjdeleyen Hazreti Geylânî, doğru sözlü kimsenin himmetinin yükseklerde olacağını, kimsenin konuşmasının ona zarar veremeyeceğini vurguluyor. Allah'ın doğru sözlü kimselere ait işleri en güzel bir biçimde yaratacağını ifade eden Abdulkadir Geylânî Hazretleri, "Doğru sözlü kimse bir iş yapmayı dilediğinde Allah önce onu yapacağı iş için hazırlar." diyor.

Kendi malından kullan

Ancak edepsizlerin küstahça konuşacağını ifade eden Seyyid Abdülkadir Geylânî, böylelerine verilecek en güzel cevabın doğru sözlülük olduğunu vurguluyor. "Allah'ın güzel kullarının sözlerini alıp konuştuktan sonra bana aittir demeyin" uyarısını yapan Hazreti Abdülkadir, "Bir malın ödünç olduğu gizli kalmaz. Sahiplik iddia ettiğin mal, ödünç aldığın olmasın. Sen kendi malından kullan. Pamuğu kendi elinle ek, kendi elinle sula ve ekmeğinle yetiştir. Ondan sonra onu ip haline getir, bir giysi dik ve giy. Başkasının giysisiyle sevinme." ifadeleriyle doğru sözlü olmayı daha da ileriye taşıyarak, doğru sözlü olmanın yalan olmayan bir söz söylemekten daha ziyade bir anlamı bulunduğunu bildiriyor.

Amelin yoksa sözün de yoktur

Bu, yaşadığımız zamanda en çok karşılaştığımız ve sıkıntısını çektiğimiz hususlardan biridir. Kendinin olmayan veya kendisinin uygulamaya koymadığı bir söze-fikre taraftar olan bir dolu insan görebiliyoruz çevremizde. Hazreti Abdülkadir, "Ortaya koyduğun bir amelin yoksa, konuşacak sözün de yok demektir" ifadesiyle, söylenen sözün mutlaka bir amele, fiile dayanmaklığını şart koşuyor ve meseleyi, kişinin kendi gayret ve çalışmasına bağlıyor.

Bulanık kalp, bulanık söyler

Sözün, kalpte olana kılavuzluk ettiğini belirten Hazreti Abdülkadir Geylânî, dilin kalbe tercümanlık ettiğini, karışık kalplerden dökülenin de karışık olacağını ifade ediyor. Kalbi karışık bir kişinin bazen bir şeyi değiştirmeden olduğu gibi söylese de çoğu zaman değiştirerek anlatacağını, ancak kalpteki bulanıklık durulup nifak temizlendiğinde dilin dosdoğru söylemeye başlayacağını vurguluyor Hazreti Abdülkadir.

Seyyid Abdülkadir Geylânî Hazretleri, dilin doğruluktan gayrısını söylemesinin ardındaki nedeni Allah'tan uzaklaşmaya bağlıyor ve şöyle diyor: "Eğer sen yaratılmışların peşine düşüp onları Allah'a eş tutarsan, o zaman dil değişir, sürçer ve yalan söylemeye başlar."

Her çobana aldanma

İnsanların her çağıranın peşinden gitmemesi gerektiğini vurgulayan Abdülkadir Geylânî Efendimiz, çobanım diyen herkese aldanmamak gerektiğini, birçoklarının dillerinden dökülen hayırlı sözlerinin kalpten değil, dilden geldiğini, iki yüzlüler ağzı ve diliyle konuşurken, doğru yoldaki insanların ise kalbi ve sırrıyla konuştuğunu ifade ediyor.

Ahmed Sadreddin yazdı