Çocuk Yazını Kasım ayı bülteni açıklandı

Merhaba,

Çocuk Yazını olarak yayın hayatına başladığımız 2017 yılından bugüne dek 17 özel dosya konusu, 100’e yakın kritik metni ve 7 özel soruşturma ekiyle birlikte alanında önemli işlere imza atan 50’den fazla isimle röportaj yayımladık. “Pazartesi Konuşmaları”, “Cumartesi Buluşmaları”, “Tez Sunumu” ve “Makale Sunumu” olmak üzere Çocuk Yazını Youtube kanalında tüm bu söyleşileri çocuk edebiyatı araştırmacıları için açık kaynak olması motivasyonuyla yayımladık. Şehir Üniversitesi bünyesinde bir sempozyum, Uluslararası Çocuk Yayıncıları Derneği (ICBPA) ile birlikte “Tematik Editörlük Okulu” ve 20’ye yakın eleştirel düşünme ve yazma temelli atölye düzenledik. Erdem Yayınları ve Ornis Kitap bünyesinde iki kitap yayımladık. Daha fazlası için de çalışmaya devam ediyoruz.

Peki “Biz kimiz?”

Çocuk Yazını, 2017 yılında 8 ay süreyle Kültür Bakanlığı GençDes fonu desteğini alarak yayın faaliyetine başladı. Sonrasında “gönüllülük” esası temelinde platformlaşarak çalışmalarına devam etti. İlk kitabımız olan Çocuk Edebiyatı İncelemeleri, Metinlerarasılık: Yeniden Yazım ve Adaptasyon Erdem Yayınları tarafından yayımlandı. Kısa süre önce ise Çocuk Yazınında Futbol: Mekân, Metin ve Medyatik İlişkiler adlı kitabımız Ornis Kitap etiketiyle okurlarla buluştu.

Çocuk Yazını olarak kitap tanıtım sayfalarının, yayınevi reklam metinlerinin, okur ve anne bloglarının “çok beğendim, çok güzel kitap” diyen ama kitabın niçin dikkate değer olduğuna işaret etmeyen öznel metinlerinin aksine, çocuk yazınına yönelik “eleştiri” ihtiyacını hatırlatmak motivasyonuyla hareket ediyoruz. Amacımız, Türkçe edebiyatın içinde özerk bir alan olarak önemli bir yer tutan ve estetik ürünler veren “çocuk yazını”na tıpkı yetişkin metinleri gibi eleştirel, tarafsız ve akademik perspektiften yaklaşmaktır. Anlatı düzlemindeki türsel çeşitliliği de kapsayabilmesi için “çocuk edebiyatı” yerine “çocuk yazını” tasnifini kullanıyoruz. Bu bağlamda Çocuk Yazını olarak anlatımda 0-16 yaş okuru hedefleyen, “çocuğa görelik” ilkesine uygun olarak hikâye, roman, şiir, tiyatro, söyleşi, biyografi; dizi, çizgi dizi, çizgi roman, film ve animasyon filmi türlerinde yazılmış/yayımlanmış her tür metni yazar, yayınevi ve her tür ideolojiden bağımsız olarak inceleyen eleştirel metinler yayımlıyoruz.

PAZARTESİ KONUŞMALARI

-Metin Odaklı Söyleşiler, Yenilikler ve Yeni Yüzler-

-Instagram Canlı Yayını-

Moderatör: Meryem Selva İnce

Konuklar:

7 Kasım 2022: Beyza Taktak

14 Kasım 2022: Miyase Sertbarut

21 Kasım 2022: Hafize Çınar Güner

28 Kasım 2022: Şeniz Baş

KASIM AYI ATÖLYELERİ

Çocuk Yazını Eserlerini Derinlikli Okuma

Eğitimci: Efruze Esra Alptekin

Tarih: 1, 8, 15, 22, 29 Kasım / Salı

Saat: 21.00-23.00

Katılımcı: 18 yaş ve üzeri

Atölye Zoom üzerinden yapılacaktır.

İçerik: Bu atölye, çocuk edebiyatı eserlerinin sadece çocukluk dönemi için değil yetişkinlik dönemi için de önemli bir yer ifade ettiğini keşfetmeyi amaçlamaktadır. Atölyede 5 eser, 5 hafta boyunca oyun ve felsefe disiplinlerinden yararlanarak ele alınır. Bir günün beş ayrı vakti ve bir ömrün beş ayrı vakti üzerinden inşa edilerek seçilen beş eser, bireysel ve toplumsal olanla yeniden tanışma imkânı bulur. Bahsedilen önemi kavrayabilmek için az kelime ile anlatılan bu eserlere bireysel ve toplumsal bir çözümleme yaparak yaklaşmak gerekir. Bu sebeple de oyun, drama, hikâye anlatıcılığı, felsefe gibi alanların yöntemlerini kullanarak okuma eylemini geniş çaplı düşünmek gerekir. Bu atölyenin nihai amacı ise yan disiplinlere başvurarak bir çocuk edebiyatı eserinin nasıl daha derinlikli okunabileceğini açımlamak ve hem kendimize hem de yaşadığımız günlük hayata dair bir farkındalık kazandırmaktır.

Atölye programı:

Hafta: Hepi Topu Bir Tekir eseri ile “Ben ve Öteki” atölyesi

Hafta: Şanslıyım Şanssızım eseri ile “Tersten de Bakmak” atölyesi

Hafta: Eksik Parça eseri ile “Bağımsız ve Birlikte Var Olma” atölyesi

Hafta: Boşluk eseri ile “Yeniden Başlama” atölyesi

Hafta: Kızıl Ağaç eseri ile “Umutlu Son” atölyesi

Eğitimci: Efruze Esra Alptekin, 1992 İstanbul doğumludur. Felsefe mezunu olan Alptekin, oyun alanında teorik ve pratik olarak çalışarak ihtisasını oyun alanında devam ettirdi. Bu çalışmalarının yanı sıra, arkadaşları ile oluşturduğu Oyun Çalışmaları (OÇA) dayanışma ağında birçok farklı süreci deneyimleme imkânı oldu. Çağdaş Drama Derneğinden drama eğitici eğitmenliği eğitimini aldı ve ayrıca hikâye anlatıcılığı alanında birçok eğitim alarak özel kurumlarda drama ve hikâye anlatıcılığı eğitmenliği yapmaya başladı. Hâlihazırda bu alanda çalışmalar yapmakla birlikte, çocuk edebiyatını bu çalışmaların merkezine alıyor çünkü çocuk edebiyatından beslenen bir temasın iyileştirici gücü olduğuna inanıyor. Bu sebeple de çocuk edebiyatı eserlerine dair derinlikli bir bakış açısı geliştirmek için eserler hakkında hem teorik araştırmalar yapıyor hem de çeşitli atölyeler tasarlıyor.

Atölye hakkında detaylı bilgi ve ön kayıt için: https://forms.gle/rspKYapxfTgXkcqE6

Klasik Türk Edebiyatı ve Çocuk

Eğitmen: Nursena Soylu

Tarih: 22, 24 ve 25 Kasım

Saat: 20.00-22.00

Katılımcı: 18 yaş ve üzeri

Atölye Zoom üzerinden yapılacaktır.

Atölye İçeriği: Bu üç günlük programda örnek metinler üzerinden Osmanlı yazınında çocuk algısının boyutları konuşulacak, çocuklar için üretilen metinlerin gelenek sınırlarında nasıl konumlandığı tartışmaya açılacaktır. Osmanlı yazınının temel kaynaklarından kabul edilen Fars edebiyatının ve bu dilde üretilen didaktik ve ahlaki metinlerin Osmanlı edebiyatındaki yeniden yazımları, bu metinlerin çocuk eğitimi ve edebiyatı bağlamında nasıl kullanıldığı yalnızca Osmanlı döneminde değil güncel literatüre olan yansımalarıyla birlikte değerlendirilecektir.

Atölye Programı:

Gün: Osmanlı Yazınında Ahlak Literatürü ve Osmanlı’da Çocuk Eğitimi Tartışma Metinleri:

Nâbî, Hayriyye (hazırlayan: Mahmut Kaplan), Ankara: AKM Yayınları, 2015.

Ahlak literarütünün Osmanlı şiir sahasında önemli yansımalarından biri olan ve 18. yüzyıl şairi Nâbî tarafından kaleme alınmış mesnevi Hayriyye üzerinden çocuk ve gelenek bağlamında tartışma ilerletilecektir.

Gün: Didaktik Edebiyatın Estetik ve Pragmatik Sınırları ve Güncel Literatüre Yansımaları- 1

Tartışma Metinleri:

Feridüddîn Attâr, Mantıku’t-Tayr, (hazırlayan: Abdülbaki Gölpınarlı), İstanbul: İş Bankası Kültür Yayınları, 2006.

Peter Sis, Kuşlar Meclisi, İstanbul: Alef Yayınları, 2020.

Osmanlı didaktik ve tasavvufi edebiyatının önemli kaynak metinlerinden biri olan İranlı şair Attâr’ın Mantıku’t-Tayr’ı ve Osmanlı şiir sahasındaki yeniden yazımları, didaktik edebiyatın pragmatik işlevi ile birlikte estetik sınırlarının nasıl belirlendiği ve bu ürünler üzerinden çocuk eğitiminin nasıl kurgulanabildiği tartışılacaktır. Dünya edebiyatında da özel kabul gören metnin ve yeniden yazımlarının güncel çocuk edebiyatının şekillenmesinde ne tür katkıları olduğu Peter Sis’in Kuşlar Meclisi isimli eseri üzerinden incelenecektir.

Gün: Didaktik Edebiyatın Estetik ve Pragmatik Sınırları ve Güncel Literatüre Yansımaları- 2

Tartışma Metinleri:

Mevlânâ- Mesnevî-i Mânevi, (hazırlayanlar: Derya Örs&Hicabi Kırlangıç), İstanbul: Türkiye Yazma Eser Kurumu Başkanlığı Yayınları, 2015.

Ayşe Müşerref, İşe Yarar Şeyler Dükkânı, İstanbul: Erdem Yayınları, 2019.

Eğitimci: Nursena Soylu, İstanbul Şehir Üniversitesi Türk Dili ve Edebiyatı bölümünden 2019 yılında lisans derecesiyle mezun oldu. Aynı yıl TOBB Ekonomi ve Teknoloji Üniversitesinde yüksek lisans programına başlayan Soylu, üniversite bünyesinde araştırma ve öğretim asistanı olarak da görev aldı. 2022 yılında “Osmanlı İmparatorluğu’nda Sipariş Tercümeler” başlıklı yüksek lisans tezini başarıyla savundu. Akademik ilgi alanlarında Osmanlı edebiyatı, Osmanlı kültür tarihi, çeviribilim ve çeviri tarihi olan Nursena Soylu şuan Yazma Eser Kataloglama Projesi’nin dijitalizasyon ve bibliyografya ekibinde görev almaktadır.

Atölye hakkında detaylı bilgi ve ön kayıt için: https://forms.gle/fXRRR5AhEo12DRHr6

Çocuklarda Cinsel Eğitim ve Okur Yazarlığı

Eğitmen: Beyza Özeren

Gün: 16 Kasım

Saat: 20.00-22.00

Katılımcı: 18 yaş ve üzeri

Atölye Zoom üzerinden yapılacaktır.

Seminerin Amacı: Katılımcıların cinsel eğitim, mahremiyet, sınır, beden algısı vb. konularda yazılmış kaynaklar üzerinde eleştirel okur-yazarlık geliştirmesini amaçlar.

Seminerin İçeriği:

Oturum:

-Cinsellik nedir?

-Cinsellik hakkında konuşmak neden zordur?

-Cinsel eğitim ve mahremiyet eğitimi arasındaki fark nedir?

-Hazır bulunuşluk: yaş guruplarına göre cinsellik anlatımının önemi (ülkemizin en yabancı dili cinsellik).

-Mola

Oturum:

-Yayınların incelenmesi.

-Cinsel eğitim ve ilgili kaynakların hazır bulunuşluk seviyelerine ayrılması.

-Katılımcılarla kaynakça paylaşımı.

Eğitmen: Uzm. Psk. Beyza Özeren İstanbul Şehir Üniversitesi İngilizce Psikoloji bölümü mezunudur. Uzmanlığını Ondokuz Mayıs Üniversitesi Evlilik ve Aile Danışmanlığı alanında yüksek lisans yaparak tamamlamıştır. Kurucusu olduğu SAY Psikolojik Danışmanlık Merkezi aracılığıyla danışanlarına online ve yüz yüze olarak İngilizce ve Türkçe dillerinde hizmet vermekte, eğitimler düzenlemektedir. Çalıştığı alanlar: cinsel işlev bozuklukları (vajinismus, disparoni, erektil disfonksiyon, erken boşalma, anejekülasyon, orgazm bozuklukları, cinsel isteksizlik ve diğer işlev bozuklukları, cinsel kimlik ve yönelim karmaşası vb.), evlilik ve çift problemleri (evlilik öncesi danışmanlık, iletişim, aldatma ve sadakatsizlik vb.), bireysel terapi (obsesif kompulsif bozukluk, panik ve anksiyete bozuklukları, depresyon, travma sonrası stres bozukluğu, bağlanma, sınav kaygısı, stres yönetimi vb.), doğum öncesi ve sonrası psikolojik destek.

Atölye hakkında detaylı bilgi ve ön kayıt için: https://forms.gle/RMKQbndRMVswP2dB6

SUNUMLAR

Moderatör: Zehra Nur Canpolat

-Tez Sunumu: Gülsüm Sezgin - Türkiye’de Çocuk Dergileri ve Gündem Belirleme: Doğan Kardeş Dergisi Örneği

9 Kasım 2022 – 20.00 / Zoom

Kayıt için: https://forms.gle/jXFagAbdbEwgBwNe7

-Makale Sunumu: Mustafa Said Kıymaz - Makedonya Türkçe Çocuk Edebiyatına Katkıları Bağlamında Necati Zekeriya (Çocuk Hikâyeleri, Çocuk Şiirleri ve Çocuk Edebiyatı Antolojileri)

18 Kasım 2022 – 20.00 / Zoom

Kayıt için: https://forms.gle/8ebmAdFjvya3Aucz6

ARALIK 2022 DOSYA ÇAĞRISI

Şiir ve Estetik İnşa

Aristotales Poetika’sında, “Genel olarak şiir sanatını doğuran iki neden var gibi görünür ve bunların ikisi de doğal nedenlerdir. Daha çocukluktan başlayarak insanlar hem taklit etmeye eğilimlidir (öteki hayvanlardan taklide yatkınlığıyla ayrılır insanoğlu ve ilk bilgilerini taklit yoluyla edinir) hem de taklitten çok hoşlanırlar. Bunun açık bir kanıtı, gerçekte çok zor seyredebileceğimiz şeylerin, örneğin en korkunç canavar görüntülerinin ya da kadavraların birebir taklidinden bile çok hoşlanmamızdır. Bunun nedeniyse öğrenmenin yalnızca felsefeciler için değil –ortak çok yanları olmasa da– tüm insanlar için çok hoş bir şey olmasıdır. Resimlere bakmaktan hoşlanırız; çünkü onlara bakarken öğrenebiliriz, akıl yürütebiliriz ve örneğin bir resimden, onun falanca kişiyi betimlediği sonucunu çıkarabiliriz. O adamı daha önce görmediysek bile bu kez hoşa giden şey taklit değil, resmin yapılışındaki ustalık, renkler ya da bu tür bir başka neden olacaktır.” derken mimetik estetik beğenisiyle şiiri iç içe düşünür, trajik olmayanın mesabesinden diğer türleri tanımlar. Ama bir yandan da şiiri tarihsel düzyazıdan ayırırken birinin gerçekten olmuş diğerininse olabilecek şeyleri anlattığına işaret ederek kurmaca alana dikkatleri çeker. Bu nedenle Aristo’ya göre “şiir, felsefeye tarihten daha yakındır ve daha değerlidir çünkü şiir daha çok genelden; tarihse özelden” söz eder.

Biz de Çocuk Yazını olarak yeni dosya konumuzu “Şiir ve Estetik İnşa” olarak belirledik. Şiir yazınının tarihsel seyrine ve çocuk yazınında poetika meselesine odaklanmak istedik. Bu doğrultuda çocuk yazını şairlerinin kaleme aldığı şiirleri ve şiir kitaplarını aşağıda belirtilen ya da benzer argümanlar/sorular çerçevesinde incelediğiniz metinlerinizi 15 Kasım 2022 tarihine kadar [email protected] adresine gönderebilirsiniz.

Çocuk şiiri, çocukluğun şiiri, çocuğa göre şiir ayrımları

Çocuk şiirinin tarihsel alımlanışı ve şairler

Çocuk şiiri ve lirik benlik

Felsefe ve çocuk şiiri

Şiirsel imgelem ve çocuk sineması

Çocuk şiirinde türler ve türsel sınırlar

Çocuk şiirinde hayvan temsilleri

Çocuk şiiri ve mimetik estetik

Modern çocuğun kurulumunda şiirin işlevi

Kültürel aktarım aracı olarak çocuk şiiri

İdeolojik aygıt olarak çocuk şiiri

Dilsel öğrenim ve hayal dünyası gelişiminde çocuk şiirinin işlevi

Kahramanlık şiirleri

Çocuk şiiri ve mizah

Türkçe çocuk şiirinde yeni yaklaşımlar

Yazı Biçimi: Times New Roman, MLA referans sistemi, 12 punto, çift aralık. Alt kelime sınırı 1200 kelime, üst sınır yoktur.

Not: Yazı örnekleri için lütfen cocukyazini.com’da “dosya” bölümünü ziyaret ediniz.