İngiliz oryantalist ve arkeolog Stanley Lane-Poole (1854-1931)’un 1894 yılında kaleme aldığı, İslâm Devletleri tarihini anlatan “Mohammadan Dynasties: Chronological Tables with Historical Introductions” başlıklı eserini tercüme ederek ve kimi yerde düzeltmeler yapan, üstüne ilaveler ekleyerek 1927 yılında “Düvel-i İslâmiye” adıyla neşreden Halil Edhem Eldem (1861-1938) tarih bilimine önemli bir katkı sunmuş durumdadır.
Batı’dan Doğu’ya doğru sıralayarak İslâm devletlerini kısa bilgiler halinde anlatan ve ailece oryantalist olan Stanley Lane-Poole eserinde 139 devlete yer vermişti. Poole çalışmasında eksiklikler veya yanlışlar olabileceğini de belirtmişti.
Sadrazam İbrahim Paşa’nın oğlu ve Ressam Osman Hamdi Bey’in de kardeşi olan Halil Edhem ise yaptığı düzeltmelerle yeniden neşrettiği esere yeni kurulan Türkiye Cumhuriyeti’nin de olduğu 42 İslâm devleti daha ekleyerek sayıyı 181’e çıkarmıştı. Halil Edhem’in tercüme ettiği ve üstüne hayli kıymetli bilgiler ilave ettiği çalışma, neşredildiği döneme göre büyük bir boşluğu doldururken derli toplu bir İslâm devletleri tarihinin de ortaya çıkmasına vesile olmuştur.
Söz konusu eser Selenge Yayınları’ndan “İslâm Devletleri Tarihi/Başlangıçtan 1927 Yılına Kadar” başlığıyla yeniden okuruna ulaştırıldı. Yeni baskıyı yayıma hazırlayan Dr. Samet Kılıç sunuş yazısında eseri kısaca şöyle tarif etmektedir:
“İslâm devletleri tarihine dair birçok çalışma bulunmakla beraber Halil Edhem’in ‘Düvel-i İslâmiye’ isimli eserinin bu çalışmalar içinde müstesna bir yere sahip olduğu muhakkaktır. Cumhuriyet’in ilk yıllarında basılan bu kitap, müstakil bir İslâm tarihi olması hasebiyle kendi döneminde önemli bir boşluğu doldurmuştur. Hazırlanan bu yayının ilim âlemine faydalı olması temenni olunur (s.15).”
