Bazı isimler vardır, asla kim oldukları pek hatırlanmaz ancak eserleriyle bir şekilde ya karşılaşmışsınızdır ya da karşılaşan birilerinin izlenimlerini duymuşsunuzdur. Hanung Bramantyo da bu şekilde değerlendirebileceğimiz isimlerden biri. Kendisi bir yönetmen ve “Sevgi Ayetleri” filmi Türkiye’de sinema salonlarında gösterilmemiş olmasına rağmen ciddi rakamlarda izleyici bulmuştu.
Aydınlanma ve Hanung Bramantyo
Hanung Bramantyo, “Sevgi Ayetleri” filminden sonra belki onun kadar ses getirmeyen ama bence daha önemli bir filmin yönetmenliğine daha imza attı. Film Endonezya dilinde “Sang Pencerah” ismini taşıyor. (Araştırdığım kadarıyla Türkiye’de bir gösterimi bulunmadığı için tam bir çevirisi mevcut değil. İngilizce’ye “The Enlightenment” veya “The Enlightened One” şeklinde çevrilmiş. Türkçe’de bunların karşılığı olarak Aydınlanma, Aydın, Münevver gibi kelimeleri görüyoruz.)
“Sang Pencerah” filminde Hanung Bramantyo, kendi üstadının, daha doğrusu bağlı bulunduğu cemaat olan Muhammediye’nin lideri olan Ahmet Dahlan’ın hayat hikâyesini ve Muhammediye cemaatinin kuruluş temellerini anlatıyor.
Ahmet Dahlan’dan Muhammediye’ye
Film Muhammed Derviş’in doğumuyla başlıyor. Muhammed Derviş, dönemin Endonezya’sında kralın ve Hollanda zorbalığının müsaade ettiği şekilde Müslümanların yaşadıkları İslam’ın hakiki İslam olmadığını seziyor ve buna fırsat buldukça kendi çapında karşı çıkıyor. Ancak başta ailesi olmak üzere birçok çevre onun bu tavrından rahatsız olduğu için Muhammed Derviş çareyi Hacca gitmekte buluyor. Haccı eğitim için bir kaçış fırsatı olarak görüyor. Hicaz’da kaldığı beş sene boyunca çok ciddi İslami eğitim alıyor ve hocasının isteği üzerine ismini Ahmet Dahlan olarak değiştiriyor.
İnternette dolaşan birçok biyografinin aksine filmde Ahmet Dahlan’ın genç yaşta yetim düşmediğini, babasının, onun hayatının önemli aşamalarında rol oynadığını görüyoruz. Ve filmde yine biyografilerde pek bahsedilmediğini gördüğümüz Ahmet Dahlan’ın Cemaleddin Afgani ile olan etkileşimi yer alıyor.
Ahmet Dahlan’ın Endonezya’da temellerini attığı Muhammediye hareketinin hangi düzeye geldiğini daha önce Ayşegül Genç’ten okumuştuk. Bugün dünya çapında üne sahip Muhammediye hareketinin hiç de kolay bir şekilde bu seviyelere gelmediğini, çok ciddi fikrî ve fizikî çatışmalara öncülük ettiğini filmde görmek mümkün.
Filmde başrolü Lukman Sardi oynuyor. Simasını görünce Jet Li sananlar olabilir. Oyunculuk yönüyle çok kuvvetli biri değil ama böyle bir film için de çok sırıtmamış.
Filmi nerde bulabiliriz?
Genelde sinema ile ilgili haberlerden sonra yorum kısmında biriken “nereden bulabilirim” sorularından mütevellit filmin nerede bulunabileceğini de açıklama gereği duydum. Öncelikle filmin Türkçe alt yazısını veya dublajını bulmak pek mümkün değil. İngilizce alt yazılı hali “sang pencerah” başlığı ile aratıldığı takdirde en çok bilinen video sitelerinde mevcuttur. Türkçe alt yazı vesaire bulabilen arkadaşlar bu yazıya yorum olarak katkıda bulunabilir.
Sami Yaylalı tavsiye etti