Çakmaklı'ya Vefa
Türk sinemasında İslami kaygılarla film yapan ilk yönetmen olan, Milli Sinema akımının öncüsü Yücel Çakmaklı, 45. Antalya Altın Portakal Film Festivali'nde, Kültür Bakanlığı'nın meslekte 50 yılını dolduran sanatçılara layık gördüğü "Kültür ve Sanat Ödülü" ile onurlandırıldı. Gecede ödülünü Kültür Bakanı Ertuğrul Günay'ın elinden alan Çakmaklı, bugüne kadar hep kamera gerisinde bir hayat sürdüğünü ve ödül almaya alışık olmadığını söyleyerek teşekkür etti.
1937 yılında Konya'da doğan Çakmaklı, 1968'e kadar çeşitli filmlerde asistanlık yaptı. 1969'da Elif Film şirketini kuran Çakmaklı, aynı yıl Kabe Yolları adlı belgesel filmi yöneterek sinemaya ilk adımını attı. Daha sonra TRT bünyesinde çalışmalarına devam eden sanatçı, Rasim Özdenören'in aynı adlı hikayelerinden uyarlanan ödüllü televizyon filmleri Çok Sesli Bir Ölüm ve Çözülme'yi çekti. Yine aynı kurumda Tarık Dursun K.'dan Denizin Kanı, Tarık Buğra'dan Küçük Ağa ve Kuruluş gibi roman uyarlamalarını da gerçekleştiren Çakmaklı, bu eserleriyle geniş kitlelerin beğenisini topladı.
Çakmaklı'nın esas başarısı ise 1970 yılında çektiği, başrollerini Türkan Şoray ve İzzet Günay'ın paylaştığı Birleşen Yollar filmiyle Türk sinemasında İslami duyarlılık ve kaygılarla filmler üreten ilk yönetmen olarak Milli Sinema akımının öncüsü olmasıdır. Bu filmin ardından Oğlum Osman(1973), Kızım Ayşe (1974), Diriliş (1974) gibi filmler çeken Çakmaklı, üstad Necip Fazıl Kısakürek'in aynı adlı eserinden sinemaya uyarladığı Bir Adam Yaratmak (1977) adlı filmiyle büyük yankı uyandırdı. Çakmaklı'nın esas büyük başarıysa yine bir başka uyarlama olan Minyeli Abdullah (1989) ve Minyeli Abdullah (1990) filmleriyle geldi. Dönemin koşullarına göre rekor sayılabilecek 500 bin gibi dev bir gişe rakamına ulaşan film, Türkiye'de müslüman kitlelerin sinemayla buluşmasını sağlayan öncü bir yapım oldu.
Mesut Uçakan, İsmail Güneş, Metin Çamurcu gibi yönetmenlere de öncülük eden Yücel Çakmaklı Yeşilçam geleneğinin getirdiği melodramatik etkiler ve pek de derinleşemeyen senaryolardan ötürü sinematografik anlamda muhteşem filmlere imza atmasa da, bir usta, bir öncü ve bir dava adamı olarak bu toprakların Müslüman gençlerince ve sinemaseverlerince ilgiyi ve vefayı hak ediyor.
Geçtiğimiz haftalarda Ali Murat Güven'in köşesinden çağrıda bulunduğu bu vefa örneği acaba ülkemizdeki kültür politikalarının değişimine bir işaret sayılabilir mi? Umulur ki öyle olsun!
Necati Nida yazdı
Editörün Notu, Yücel Çakmaklı film ve dizileri:
Yönetmen Filmografisi
Birleşen Yollar 1970
Çile 1972
Zehra 1972
Oğlum Osman 1973
Ben Doğarken Ölmüşüm 1973
Diriliş 1974
Garip Kuş 1974
Kızım Ayşe 1974
Memleketim 1974
Oynaş 1977
Çok Sesli Bir Ölüm 1977
Çözülme 1977
Bir Adam Yaratmak 1977
Bağrıyanık Ömer ile Güzel Zeynep 1978
Denizin Kanı 1978
IV. Murat 1980
Hacı Arif Bey 1982
Küçük Ağa 1983
Aliş ile Zeynep 1984
Kuruluş / Osmancık 1987
Minyeli Abdullah 1989
Sahibini Arayan Madalya 1989
Minyeli Abdullah 2 1990
Kurdoğlu 1991
Mümin ile Kafir 1992
Bışr-i Hafi / Bir Zamanlar Sarhoştu 1992
Kanayan Bosna 1993
Kanayan Yara - Bosna Mavi Karanlık 1994
Son Türbedar 1996
Emir Sultan 2000
Cumbadan Rumbaya 2005
Yönetmenliğini Yaptığı Belgeseller
Kâbe Yolları
Dünden Yarına Musiki İnsanlarımız / Musikide Bir Güneş : Bekir Sıdkı Sezgin
Yapımcı Filmografisi
Birleşen Yollar 1970
Diriliş 1974
Garip Kuş 1974
Kızım Ayşe 1974
Memleketim 1974
Sınıfta Şenlik Var 1975
Gençlik Köprüsü 1975
Mümin ile Kafir 1992
Senarist Filmografisi
Birleşen Yollar 1970
Kızım Ayşe 1974
Küçük Ağa 1983
Bışr-i Hafi / Bir Zamanlar Sarhoştu 1992
Diğer Filmografisi
Dokuzuncu Hariciye Koğuşu - 1985 .... Süpervizör
Yönetmenliğini Yaptığı TV dizilieri
Denizin Kanı
Kurtuluş - 1987
